Bütçe dengesi YEP hedefleri doğrultusunda ilerliyor

EKONOMİ (AA) - Anadolu Ajansı | 15.10.2020 - 14:57, Güncelleme: 27.10.2022 - 05:59
 

Bütçe dengesi YEP hedefleri doğrultusunda ilerliyor

Kovid-19 sürecinin ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini ortadan kaldırmaya yönelik alınan tedbirler ve verilen desteklerin bir sonucu olarak artan kamu maliyetleri, bütçe açığının ocak-eylül dönemindeki artışında etkili oldu.
<p>Yeni tip koronavir&uuml;s (Kovid-19) salgını kapsamında alınan tedbirler ve verilen desteklerin bir yansıması olarak b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığında eyl&uuml;lde artış yaşanırken, maliyetlerin salgınla m&uuml;cadelede yakalanan başarıyla orantılı olarak gelecek d&ouml;nemde azalacağı ve milli gelire oranla bakıldığında&nbsp;Yeni Ekonomi Planı (YEP)&nbsp;hedefleri doğrultusunda ilerlendiği vurgulanıyor.</p> <p>Hazine ve Maliye Bakanlığı&nbsp;tarafından a&ccedil;ıklanan verilere g&ouml;re, eyl&uuml;lde merkezi y&ouml;netim&nbsp;b&uuml;t&ccedil;e&nbsp;giderleri 108,6 milyar lira ve b&uuml;t&ccedil;e gelirleri 78,9 milyar lira olurken, bu doğrultuda b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığı da 29,7 milyar lira d&uuml;zeyinde ger&ccedil;ekleşti. B&uuml;t&ccedil;e, bu yılın 9 ayında ise 140,6 milyar lira a&ccedil;ık verdi.</p> <p>B&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığı ge&ccedil;en yılın eyl&uuml;l ayında 17,7 milyar lira, ocak-eyl&uuml;l d&ouml;neminde 85,8 milyar lira d&uuml;zeyinde ger&ccedil;ekleşmişti.</p> <p>Kovid-19 s&uuml;recinin ekonomi &uuml;zerindeki olumsuz etkilerini ortadan kaldırmaya y&ouml;nelik alınan tedbirler ve verilen desteklerin bir sonucu olarak artan kamu maliyetlerinin, b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığındaki artışta etkili olduğu g&ouml;r&uuml;l&uuml;yor.</p> <p>Mali disiplin ve tasarruf anlayışıyla uygulanan maliye politikaları &ccedil;er&ccedil;evesinde ge&ccedil;en yıl merkezi y&ouml;netim b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığının gayrisafi yurt i&ccedil;i hasılaya (GSYH) oranı 2020-2022 d&ouml;nemine ilişkin Yeni Ekonomi Programı (YEP) tahmini ile uyumlu olarak y&uuml;zde 2,9 seviyesinde ger&ccedil;ekleşmişti.</p> <p>Yılın ilk &ccedil;eyreğinde de b&uuml;t&ccedil;e performansı hedeflerle uyumlu seyrederken, Kovid-19 sonrası gelişmeler nedeniyle b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığının GSYH&#39;ye oranı &ouml;ng&ouml;r&uuml;s&uuml;nde revizyona gidilmişti. S&ouml;z konusu oranın bu yıl sonunda y&uuml;zde 4,9 olacağı &ouml;ng&ouml;r&uuml;l&uuml;rken, eyl&uuml;l ayı ger&ccedil;ekleşmelerine bakıldığında b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığının YEP hedefleri doğrultusunda ilerlediği g&ouml;r&uuml;l&uuml;yor.</p> <p>&Ouml;te yandan salgın s&uuml;recinde alınan tedbirler ve verilen destekler dolayısıyla b&uuml;t&ccedil;eye yansıyan maliyetlerin, salgınla m&uuml;cadelede yakalanan başarıyla orantılı olarak gelecek d&ouml;nemde azalacağı vurgulanıyor.</p> <p>&nbsp;</p> <p>- &quot;İmar barışından 93 milyon lira, bedelli askerlikten 125 milyon lira gelir&quot;</p> <p>&nbsp;</p> <p>AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, eyl&uuml;l ayında vergi yeniden yapılandırmaları kapsamında b&uuml;t&ccedil;eye ilave 461 milyon lira gelir yazıldığını, ayrıca imar barışından 93 milyon lira ve bedelli askerlik d&uuml;zenlemelerinden 125 milyon lira gelir elde edildiğini s&ouml;yledi.</p> <p>Diğer taraftan, &ouml;zelleştirme gelirlerinin 400 milyon lira olduğuna işaret eden B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, &quot;Bu sonu&ccedil;larla dokuz aylık a&ccedil;ık 140,6 milyar liraya y&uuml;kselirken, ge&ccedil;en yılın aynı d&ouml;neminin (85,8 milyar lira) belirgin &uuml;zerinde kaldı. Son 12 aylık denge de 178,5 milyar liraya y&uuml;kseldi.&quot; dedi.</p> <p>B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, faiz dışı b&uuml;t&ccedil;e dengesinin eyl&uuml;lde ge&ccedil;en yılın &uuml;zerinde a&ccedil;ık verdiğine dikkati &ccedil;ekerek, bu d&ouml;nemde b&uuml;t&ccedil;e giderlerinin de yıllık bazda belirgin y&uuml;kseldiğini ifade etti.</p> <p>Vergi tahsilatındaki değişimin, doğrudan vergi tahsilatlarındaki zayıflamaya karşın dolaylı vergilerdeki toparlanmayla g&uuml;c&uuml;n&uuml; koruduğunu belirten B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, şunları kaydetti:</p> <p>&quot;Gelir vergisi yıllık y&uuml;zde 4,3 ve kurumlar vergisi yıllık y&uuml;zde 41,7 geriledi. Yurt i&ccedil;i ekonomik aktivitedeki bir &ouml;nceki ayın gelişmelerini iyi yansıtan vergilerden, dahilde alınan KDV ge&ccedil;en yılın aynı ayına g&ouml;re y&uuml;zde 33,6 arttı. İthalde alınan KDV ise ithalatın toparlanmasıyla y&uuml;zde 57,1 artış yaşandı. Tarifelerdeki y&uuml;kseliş nedeniyle g&uuml;mr&uuml;k vergisi yıllık artışı y&uuml;zde 62,9 oldu. İ&ccedil; talebi daha iyi yansıtan toplam &Ouml;TV gelirlerinde ise y&uuml;zde 30 artış ger&ccedil;ekleşti. Talep a&ccedil;ısından daha belirleyici g&ouml;sterge olan motorlu taşıtlardan alınan &Ouml;TV&rsquo;de yıllık bazda y&uuml;zde 320,5 artış izlenirken, bu artış dayanıklı t&uuml;ketim malından alınan &Ouml;TV&#39;de y&uuml;zde 108,6 d&uuml;zeyinde ger&ccedil;ekleşti.&quot;</p> <p>&nbsp;</p> <p>- &quot;B&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığının YEP tahminine doğru y&uuml;kselişini s&uuml;rd&uuml;r&uuml;r&quot;</p> <p>&nbsp;</p> <p>B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, eyl&uuml;lde faiz dışı harcamalarda belirgin y&uuml;kseliş yaşandığına dikkati &ccedil;ekerek, &quot;Bunda en &ouml;nemli etken cari transferler altındaki en b&uuml;y&uuml;k kalemlerden olan sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderlerinin y&uuml;zde 37 artması oldu. Bu durum cari transferleri y&uuml;zde 37,8 artırdı. Mal-hizmet alım giderleri ise savunma-g&uuml;venlik kalemindeki y&uuml;zde 65,9 artışın etkisiyle yıllık y&uuml;zde 49,9 y&uuml;kseldi. Faiz dışı harcamaları y&uuml;kselten bir diğer &ouml;nemli bir etken ise kara yolları gibi b&uuml;y&uuml;k yatırım harcamalarını i&ccedil;eren sermaye giderlerinin y&uuml;zde 77,4 artış g&ouml;stermesi oldu.&quot; diye konuştu.</p> <p>Son 12 aylık b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığının milli gelire oranının y&uuml;zde 3,6 d&uuml;zeyinde ger&ccedil;ekleştiğini aktaran B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, bir defalık gelirler hari&ccedil; faiz dışı dengenin de y&uuml;ksek a&ccedil;ık verdiğini ifade etti.</p> <p>B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığının YEP tahminine doğru y&uuml;kselişini s&uuml;rd&uuml;receği &ouml;ng&ouml;r&uuml;s&uuml;nde bulunarak, şu değerlendirmeleri yaptı:</p> <p>&quot;Eyl&uuml;l sonunda a&ccedil;ıklanan YEP&#39;te programdan en b&uuml;y&uuml;k sapmanın g&ouml;zlendiği alanlardan biri olan b&uuml;t&ccedil;e dengesi i&ccedil;in &ouml;nceki tahmine g&ouml;re 2 puanlık artışla yılı milli gelire oranla y&uuml;zde 4,9 a&ccedil;ıkla kapatması &ouml;ng&ouml;r&uuml;lm&uuml;şt&uuml;. Eyl&uuml;l sonunda son 12 aylık a&ccedil;ığın y&uuml;zde 3,8 seviyesinde olması kalan aylarda belirgin bozulmanın devam edeceğini d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;rmekte. Kısa &ccedil;alışma &ouml;deneği ve &uuml;cretsiz izinlerde g&uuml;nl&uuml;k 39 lira &ouml;denmesi gibi maliyetlerin ise T&uuml;rkiye İş Kurumu tarafından karşılandığı biliniyor. Bu doğrultuda, kurumun b&uuml;t&ccedil;esinin yılın dokuz ayında 22,1 milyar lira a&ccedil;ık verdiği g&ouml;r&uuml;lm&uuml;şt&uuml;.</p> <p>Bu &ouml;demelerin ekim sonuna kadar uzatıldığı da a&ccedil;ıklanmıştı. Ayrıca, s&ouml;z konusu destek paketlerine yenilerinin ilave edilmesi, genişletilmesi veya uzatılması da s&ouml;z konusu olabilir. &Ouml;te yandan, dolaylı vergilerin i&ccedil; talep artışından olumlu etkilenmesi ve ertelenen KDV tahsilatların son &ccedil;eyrekte tahsil edilecek olması ise kısmen dengeleyici olacak. Dolayısıyla b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığının bu yılı y&uuml;zde 5 civarında bitirme olasılığı &ccedil;ok y&uuml;ksek g&ouml;r&uuml;n&uuml;yor.&quot;</p>
Kovid-19 sürecinin ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini ortadan kaldırmaya yönelik alınan tedbirler ve verilen desteklerin bir sonucu olarak artan kamu maliyetleri, bütçe açığının ocak-eylül dönemindeki artışında etkili oldu.
<p>Yeni tip koronavir&uuml;s (Kovid-19) salgını kapsamında alınan tedbirler ve verilen desteklerin bir yansıması olarak b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığında eyl&uuml;lde artış yaşanırken, maliyetlerin salgınla m&uuml;cadelede yakalanan başarıyla orantılı olarak gelecek d&ouml;nemde azalacağı ve milli gelire oranla bakıldığında&nbsp;Yeni Ekonomi Planı (YEP)&nbsp;hedefleri doğrultusunda ilerlendiği vurgulanıyor.</p> <p>Hazine ve Maliye Bakanlığı&nbsp;tarafından a&ccedil;ıklanan verilere g&ouml;re, eyl&uuml;lde merkezi y&ouml;netim&nbsp;b&uuml;t&ccedil;e&nbsp;giderleri 108,6 milyar lira ve b&uuml;t&ccedil;e gelirleri 78,9 milyar lira olurken, bu doğrultuda b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığı da 29,7 milyar lira d&uuml;zeyinde ger&ccedil;ekleşti. B&uuml;t&ccedil;e, bu yılın 9 ayında ise 140,6 milyar lira a&ccedil;ık verdi.</p> <p>B&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığı ge&ccedil;en yılın eyl&uuml;l ayında 17,7 milyar lira, ocak-eyl&uuml;l d&ouml;neminde 85,8 milyar lira d&uuml;zeyinde ger&ccedil;ekleşmişti.</p> <p>Kovid-19 s&uuml;recinin ekonomi &uuml;zerindeki olumsuz etkilerini ortadan kaldırmaya y&ouml;nelik alınan tedbirler ve verilen desteklerin bir sonucu olarak artan kamu maliyetlerinin, b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığındaki artışta etkili olduğu g&ouml;r&uuml;l&uuml;yor.</p> <p>Mali disiplin ve tasarruf anlayışıyla uygulanan maliye politikaları &ccedil;er&ccedil;evesinde ge&ccedil;en yıl merkezi y&ouml;netim b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığının gayrisafi yurt i&ccedil;i hasılaya (GSYH) oranı 2020-2022 d&ouml;nemine ilişkin Yeni Ekonomi Programı (YEP) tahmini ile uyumlu olarak y&uuml;zde 2,9 seviyesinde ger&ccedil;ekleşmişti.</p> <p>Yılın ilk &ccedil;eyreğinde de b&uuml;t&ccedil;e performansı hedeflerle uyumlu seyrederken, Kovid-19 sonrası gelişmeler nedeniyle b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığının GSYH&#39;ye oranı &ouml;ng&ouml;r&uuml;s&uuml;nde revizyona gidilmişti. S&ouml;z konusu oranın bu yıl sonunda y&uuml;zde 4,9 olacağı &ouml;ng&ouml;r&uuml;l&uuml;rken, eyl&uuml;l ayı ger&ccedil;ekleşmelerine bakıldığında b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığının YEP hedefleri doğrultusunda ilerlediği g&ouml;r&uuml;l&uuml;yor.</p> <p>&Ouml;te yandan salgın s&uuml;recinde alınan tedbirler ve verilen destekler dolayısıyla b&uuml;t&ccedil;eye yansıyan maliyetlerin, salgınla m&uuml;cadelede yakalanan başarıyla orantılı olarak gelecek d&ouml;nemde azalacağı vurgulanıyor.</p> <p>&nbsp;</p> <p>- &quot;İmar barışından 93 milyon lira, bedelli askerlikten 125 milyon lira gelir&quot;</p> <p>&nbsp;</p> <p>AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, eyl&uuml;l ayında vergi yeniden yapılandırmaları kapsamında b&uuml;t&ccedil;eye ilave 461 milyon lira gelir yazıldığını, ayrıca imar barışından 93 milyon lira ve bedelli askerlik d&uuml;zenlemelerinden 125 milyon lira gelir elde edildiğini s&ouml;yledi.</p> <p>Diğer taraftan, &ouml;zelleştirme gelirlerinin 400 milyon lira olduğuna işaret eden B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, &quot;Bu sonu&ccedil;larla dokuz aylık a&ccedil;ık 140,6 milyar liraya y&uuml;kselirken, ge&ccedil;en yılın aynı d&ouml;neminin (85,8 milyar lira) belirgin &uuml;zerinde kaldı. Son 12 aylık denge de 178,5 milyar liraya y&uuml;kseldi.&quot; dedi.</p> <p>B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, faiz dışı b&uuml;t&ccedil;e dengesinin eyl&uuml;lde ge&ccedil;en yılın &uuml;zerinde a&ccedil;ık verdiğine dikkati &ccedil;ekerek, bu d&ouml;nemde b&uuml;t&ccedil;e giderlerinin de yıllık bazda belirgin y&uuml;kseldiğini ifade etti.</p> <p>Vergi tahsilatındaki değişimin, doğrudan vergi tahsilatlarındaki zayıflamaya karşın dolaylı vergilerdeki toparlanmayla g&uuml;c&uuml;n&uuml; koruduğunu belirten B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, şunları kaydetti:</p> <p>&quot;Gelir vergisi yıllık y&uuml;zde 4,3 ve kurumlar vergisi yıllık y&uuml;zde 41,7 geriledi. Yurt i&ccedil;i ekonomik aktivitedeki bir &ouml;nceki ayın gelişmelerini iyi yansıtan vergilerden, dahilde alınan KDV ge&ccedil;en yılın aynı ayına g&ouml;re y&uuml;zde 33,6 arttı. İthalde alınan KDV ise ithalatın toparlanmasıyla y&uuml;zde 57,1 artış yaşandı. Tarifelerdeki y&uuml;kseliş nedeniyle g&uuml;mr&uuml;k vergisi yıllık artışı y&uuml;zde 62,9 oldu. İ&ccedil; talebi daha iyi yansıtan toplam &Ouml;TV gelirlerinde ise y&uuml;zde 30 artış ger&ccedil;ekleşti. Talep a&ccedil;ısından daha belirleyici g&ouml;sterge olan motorlu taşıtlardan alınan &Ouml;TV&rsquo;de yıllık bazda y&uuml;zde 320,5 artış izlenirken, bu artış dayanıklı t&uuml;ketim malından alınan &Ouml;TV&#39;de y&uuml;zde 108,6 d&uuml;zeyinde ger&ccedil;ekleşti.&quot;</p> <p>&nbsp;</p> <p>- &quot;B&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığının YEP tahminine doğru y&uuml;kselişini s&uuml;rd&uuml;r&uuml;r&quot;</p> <p>&nbsp;</p> <p>B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, eyl&uuml;lde faiz dışı harcamalarda belirgin y&uuml;kseliş yaşandığına dikkati &ccedil;ekerek, &quot;Bunda en &ouml;nemli etken cari transferler altındaki en b&uuml;y&uuml;k kalemlerden olan sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderlerinin y&uuml;zde 37 artması oldu. Bu durum cari transferleri y&uuml;zde 37,8 artırdı. Mal-hizmet alım giderleri ise savunma-g&uuml;venlik kalemindeki y&uuml;zde 65,9 artışın etkisiyle yıllık y&uuml;zde 49,9 y&uuml;kseldi. Faiz dışı harcamaları y&uuml;kselten bir diğer &ouml;nemli bir etken ise kara yolları gibi b&uuml;y&uuml;k yatırım harcamalarını i&ccedil;eren sermaye giderlerinin y&uuml;zde 77,4 artış g&ouml;stermesi oldu.&quot; diye konuştu.</p> <p>Son 12 aylık b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığının milli gelire oranının y&uuml;zde 3,6 d&uuml;zeyinde ger&ccedil;ekleştiğini aktaran B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, bir defalık gelirler hari&ccedil; faiz dışı dengenin de y&uuml;ksek a&ccedil;ık verdiğini ifade etti.</p> <p>B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığının YEP tahminine doğru y&uuml;kselişini s&uuml;rd&uuml;receği &ouml;ng&ouml;r&uuml;s&uuml;nde bulunarak, şu değerlendirmeleri yaptı:</p> <p>&quot;Eyl&uuml;l sonunda a&ccedil;ıklanan YEP&#39;te programdan en b&uuml;y&uuml;k sapmanın g&ouml;zlendiği alanlardan biri olan b&uuml;t&ccedil;e dengesi i&ccedil;in &ouml;nceki tahmine g&ouml;re 2 puanlık artışla yılı milli gelire oranla y&uuml;zde 4,9 a&ccedil;ıkla kapatması &ouml;ng&ouml;r&uuml;lm&uuml;şt&uuml;. Eyl&uuml;l sonunda son 12 aylık a&ccedil;ığın y&uuml;zde 3,8 seviyesinde olması kalan aylarda belirgin bozulmanın devam edeceğini d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;rmekte. Kısa &ccedil;alışma &ouml;deneği ve &uuml;cretsiz izinlerde g&uuml;nl&uuml;k 39 lira &ouml;denmesi gibi maliyetlerin ise T&uuml;rkiye İş Kurumu tarafından karşılandığı biliniyor. Bu doğrultuda, kurumun b&uuml;t&ccedil;esinin yılın dokuz ayında 22,1 milyar lira a&ccedil;ık verdiği g&ouml;r&uuml;lm&uuml;şt&uuml;.</p> <p>Bu &ouml;demelerin ekim sonuna kadar uzatıldığı da a&ccedil;ıklanmıştı. Ayrıca, s&ouml;z konusu destek paketlerine yenilerinin ilave edilmesi, genişletilmesi veya uzatılması da s&ouml;z konusu olabilir. &Ouml;te yandan, dolaylı vergilerin i&ccedil; talep artışından olumlu etkilenmesi ve ertelenen KDV tahsilatların son &ccedil;eyrekte tahsil edilecek olması ise kısmen dengeleyici olacak. Dolayısıyla b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığının bu yılı y&uuml;zde 5 civarında bitirme olasılığı &ccedil;ok y&uuml;ksek g&ouml;r&uuml;n&uuml;yor.&quot;</p>
Habere ifade bırak !
Habere ait etiket tanımlanmamış.
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve haber111.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.