Afyonkarahisar'da bilim insanları 'UV-C' sterilizatör tasarladı

<p>Afyon Kocatepe &Uuml;niversitesi (AK&Uuml;), Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri &Uuml;niversitesi ve Afyonkarahisar Devlet Hastanesinde &ccedil;alışan Dr. &Ouml;ğretim &uuml;yeleri&nbsp;Sadık Kağa,&nbsp;Uğur Fidan, &Ouml;ğretim G&ouml;revlisi Dr.&nbsp;Elif Kağa&nbsp;ve Dr.&nbsp;Ahmet Murat Koyuncu, iki haftalık &ccedil;alışmaları sonucu,&nbsp;Kovid-19&nbsp;salgınında yoğun bakım &uuml;nitelerinde kullanılan solunum cihazlarının ventilat&ouml;rleri i&ccedil;in &quot;UV&quot; ışın temelli cihaz geliştirdi.</p> <p>AK&Uuml; Biyomedikal M&uuml;hendisliği B&ouml;l&uuml;m&uuml; Dr. &Ouml;ğretim &Uuml;yesi Sadık Kağa, Devlet Hastanesi konferans salonunda d&uuml;zenlenen tanıtım toplantısında, kısa s&uuml;rede yaptıkları cihazın yoğun bakımdaki sağlık personelinin viral y&uuml;kten korunması i&ccedil;in geliştirilmiş bir sterilizat&ouml;r olduğunu s&ouml;yledi.</p> <p>Hastaların soludukları havanın direkt cihazdan ge&ccedil;ip yoğun bakım ortamına verilmesiyle viral y&uuml;k&uuml;n arttığını dile getiren Kağa, ş&ouml;yle konuştu:</p> <p>&quot;Bu da sağlık &ccedil;alışanları i&ccedil;in &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k bir tehlike. Normalde &ouml;nerilen filtreler, bu konuda biraz daha yetersiz kalıyor. Bir miktar buradaki y&uuml;k&uuml; azaltsa da tam olarak sorunun &ccedil;&ouml;z&uuml;m&uuml;nde etkili olamıyorlar. Bizler de bu sorunun &ccedil;&ouml;z&uuml;m&uuml;nde &ccedil;ok daha iyi etki g&ouml;sterebileceğini d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;ğ&uuml;m&uuml;z UV-C ışın temelli bir cihaz tasarladık. Bu cihazın asıl g&ouml;revi, filtreden ge&ccedil;en havanın ortama verilmeden &ouml;nce UV-C ışın hattından ge&ccedil;erek hastanın soluduğu havada bulunan vir&uuml;sleri, etkisizleştirerek sağlık &ccedil;alışanlarına &ccedil;ok daha g&uuml;venli bir ortamda &ccedil;alışma fırsatı sunmak. Kısacası, şu anda ortama bu vir&uuml;s yayılmadan kaynağında engelleyen bir sistem olarak bu cihazın prototipini geliştirmiş durumdayız.&quot;</p> <h3>&quot;Maliyeti de olduk&ccedil;a d&uuml;ş&uuml;k&quot;</h3> <p>Bu cihazın hen&uuml;z d&uuml;nyada bir &ouml;rneği olmadığını dile getiren Kağa, cihazın kullanımda olan bir &ouml;rneğini veya benzerini araştırdıklarını ancak bulamadıklarını vurguladı.</p> <p>Cihazın T&uuml;rkiye adına gurur verici bir gelişme olduğunu d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;klerini anlatan Kağa, &quot;Bir&ccedil;ok &uuml;lkede sağlık &ccedil;alışanlarının tulum, maske gibi kişisel koruyucu donanımlarının ihtiyacı bile tam olarak karşılanamazken bizim &uuml;lkemizde sağlık &ccedil;alışanlarının korunması i&ccedil;in daha derin &ouml;nlemler sağlayacak cihazlar geliştirilmesi de &uuml;lkemiz adına sevindirici bir durumdur.&quot; diye konuştu.</p> <p>Cihazın prototipini geliştirmelerinin iki hafta gibi bir s&uuml;re aldığını aktaran Kağa, ş&ouml;yle devam etti:</p> <p>&quot;Bunu kendi imkanlarımızla yaptık. T&uuml;rkiye Sağlık Enstit&uuml;leri Başkanlığının (TUSEB) şu anda a&ccedil;ık olan bir &ccedil;ağrısı var. Prototipi geliştirilmiş cihazların preklinik ve klinik &ccedil;alışmalarının TUSEB tarafından ger&ccedil;ekleştirilebileceği bir proje &ccedil;ağrısı bu. Oraya başvuracağız ve bu prototipin &uuml;r&uuml;ne d&ouml;n&uuml;şmesi i&ccedil;in belki bazı yatırımcılarla iş birlikleri de yapabiliriz. B&ouml;ylelikle bu cihazın en kısa s&uuml;rede &uuml;r&uuml;ne d&ouml;n&uuml;ş&uuml;p sahada kullanılması i&ccedil;in t&uuml;m adımları atmayı planlıyoruz. Maliyeti de olduk&ccedil;a d&uuml;ş&uuml;k. Maliyetinin 500 ila 1000 lira arasında değişebileceği bir &ouml;n fizibilite &ccedil;alışması yaptık. Tabii ki seri &uuml;retimde bu daha da ucuza mal edilebilir.&quot;</p> <h3>&quot;UV-C lambasına &ccedil;ok daha ihtiyacımız olacak&quot;</h3> <p>AK&Uuml; Biyomedikal M&uuml;hendisliği B&ouml;l&uuml;m&uuml; Dr. &Ouml;ğretim &Uuml;yesi Uğur Fidan da T&uuml;rkiye&#39;nin ne kadar yerli ve milli cihaz yaparsa o kadar g&uuml;&ccedil;l&uuml; olabileceğini ifade etti.</p> <p>Prototipini geliştirdikleri cihazlarında kullandıkları UV-C lambaların &uuml;lkede &uuml;reticisinin olmadığına dikkat &ccedil;eken Fidan, ş&ouml;yle devam etti:</p> <p>&quot;Sanayici ve &uuml;reticilerimizin de bu UV-C lamba &uuml;retimi konusunda birtakım girişimler yapmasının &ccedil;ok daha &ouml;nemli olduğunu g&ouml;r&uuml;yoruz. Bu pandemi kontrol altına alınıp bir s&uuml;re sonra azalacaktır ama bunun ilerleyen zamanlarda tekrardan oluşmaması i&ccedil;in herhangi bir sebep de yok. Fakat bu noktada UV-C lambasına &ccedil;ok daha ihtiyacımız olacak. Bu konuda farklı bilim insanları ile sanayicilerimizin girişimleriyle dışa bağımlılığımızı azaltacağını d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz.&quot;</p> <p>Tanıtım t&ouml;reninde konuşan Afyonkarahisar Kamu Hastaneleri Başkanı Opr. Dr. Kadir G&ouml;khan Sa&ccedil;kan da cihazı tasarlayan bilim insanlarına teşekk&uuml;r etti.</p>