TBMM’deki torba yasa teklifine eklenmesi beklenen düzenlemeyle 10 milyon kişinin 100 milyar lirayı aşan Genel Sağlık Sigortası (GSS) borcu ertelenirken, 2015 yılına ait 3.1 milyar liralık borçların ise tamamen silineceği kaydedildi. Ekonomik sıkıntılar nedeniyle primlerini ödeyemeyen vatandaşlar için umut ışığı olacak bu düzenleme, hem borç yükünü hafifletecek hem de sağlık hizmetlerinden kesintisiz yararlanmanın önünü açması hedefleniyor.

Milyonlarca vatandaşa nefes aldıracak borç affı mı geliyor? Henüz resmi kaynaklardan bir açıklama gelmezken ödeme gücü bulunmayan vatandaşların Genel Sağlık Sigortası (GSS) borcunu erteleme ve 2015 yılındaki borçlarını silmek için düğmeye basıldığı kaydedildi. İddiaya göre; hazırlığı devam eden yasal düzenleme TBMM'deki torba teklife eklenecek ve 1 milyon 491 bin vatandaşın 2015 yılına ait 3.1 milyar TL'lik borcu ise silinecek. 

Genel Sağlık Sigortası (GSS), vatandaşların sağlık hizmetlerinden kesintisiz biçimde yararlanabilmesi için oluşturulan bir sistemdir. Temel amacı, kişilerin sağlıklarını korumak ve hastalık, kaza gibi durumlarda ortaya çıkan tedavi giderlerini karşılamaktır. 2012 yılından itibaren yürürlüğe giren uygulamayla birlikte GSS, tüm vatandaşlar için zorunlu sağlık güvencesi haline getirilmiştir.

GSS kapsamına; çalışanlar, SGK’dan maaş veya gelir alanlar, işverenler, yabancı uyruklu kişiler ve öğrenciler, Türk soylular ile vatansız statüsündekiler, er ve erbaşlar, askeri okul öğrencileri, işsizlik veya kısa çalışma ödeneğinden faydalananlar dahil olmak üzere toplam 33 grup girmektedir. Ayrıca bu kişilerin bakmakla yükümlü oldukları eş, çocuk, anne ve babalar da sigorta kapsamında yer alır. Bunun dışında hiçbir sosyal güvencesi olmayan vatandaşlar da GSS’li sayılır.

Çalışmayan ya da bir başkasının sigortası üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlanmayan kişilerin, kendi primlerini doğrudan ödemesi gerekir. Bu ödemelerin yapılmaması durumunda her ay sigorta borcu işlemeye devam eder. Ayrıca gelir testi yaptırılmadığında, aylık 780,15 lira tutarında prim borcu otomatik olarak eklenir. Bu nedenle zamanla GSS borçları birikebilir.

Bir kişinin başka bir sosyal güvenlik kapsamı sona erdiğinde, GSS devreye girer. Örneğin; sigortalı bir işte çalışan bir vatandaş işten ayrıldığında ve başka bir sağlık güvencesi bulunmadığında, sistem tarafından otomatik olarak GSS sigortası başlatılır.

Gelir testi, sosyal güvencesi bulunmayan vatandaşların maddi durumlarını belirlemek amacıyla yapılır. Bu test, kişinin prim ödeyip ödeyemeyeceğini tespit eder. Gelir testi sonucunda düşük gelirli olduğu belirlenen vatandaşların primleri devlet tarafından karşılanır. Ancak GSS, sadece devlet ve üniversite hastanelerinde geçerlidir; özel hastanelerde bu kapsamdan yararlanmak mümkün değildir.

Gelir testi yaptırmak isteyen vatandaşların, ikamet ettikleri yerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na başvurmaları gerekir. Başvuru sonucunu e-Devlet üzerinden veya SGK tarafından gönderilen tebligatla öğrenmek mümkündür.

GSS prim borçları ise SGK ile anlaşmalı bankalardan, ATM’lerden, internet bankacılığı üzerinden veya e-Devlet’te “Ödemeler > SGK Ödemeleri > GSS Prim > T.C. Kimlik No” adımlarını izleyerek yatırılabilir.

Gelir testi sonucuna göre, kişi başına düşen aylık gelir brüt asgari ücretin üçte birinden (8.668 TL) az olan vatandaşların primleri devlet tarafından ödenir. Bu tutarın üzerinde geliri olanlar ise aylık brüt asgari ücretin %3’ü oranında (2025 yılı için 780,17 TL) prim ödeyerek sağlık hizmetlerinden yararlanabilir.

Takvim’in haberine göre; 10 milyona yakın vatandaşın 100 milyarın üzerinde GSS prim borcu bulunmakta. 2015 yılında bugüne kadar çeşitli yasal düzenlemeler çıkarılarak başvuru şartı aranmaksızın GSS prim borçları SGK tarafından yapılandırıldı.

2025 yılında hükümetin çalışmalarına başladığı yasal düzenlenmenin TBMM'de kanunlaşması halinde 1.491.012 zorunlu GSS'linin 2015 yılına ait 554.195.580 TL asıl, 2.574.137.597 TL gecikme cezası ve gecikme zammı olmak üzere toplam 3.128.333.178 TL borcu silinecek.