İran'da yeniden seyahat yasakları ve dükkan kapatmalar başlıyor

<p>Yeni tip koronavir&uuml;sle (Kovid-19) m&uuml;cadelede zor g&uuml;nler ge&ccedil;iren ve vakaların en &uuml;st seviyeye &ccedil;ıktığı İran&#39;da, zorunlu olmayan iş yerlerinin kapatılması, bazı eyaletlere giriş &ccedil;ıkışların yasaklanması başta olmak &uuml;zere yeniden kısıtlamalara gidildi.</p> <p>İran&#39;da ilk defa ortaya &ccedil;ıktığı şubattan bu yana inişli &ccedil;ıkışlı bir seyir izleyen Kovid-19 salgını &uuml;lke genelinde artmaya devam ediyor. İlk aylarda 150 sınırını aştıktan sonra mayısta 35&#39;e kadar d&uuml;şen g&uuml;nl&uuml;k can kaybı, temmuzda 200&#39;&uuml;n &uuml;st&uuml;ne &ccedil;ıkınca h&uuml;k&uuml;met tedbirleri artırdı.</p> <p>Uygulanan kısıtlamalarla 1 Eyl&uuml;l&#39;de 101&#39;e kadar d&uuml;şen &ouml;l&uuml; sayısı ekim ayında 300&#39;&uuml; aştı, d&uuml;n de 434 olarak kaydedildi.</p> <p>İran&#39;da g&uuml;nl&uuml;k vaka sayıları da 4 Haziran&#39;da 3 bin 574&#39;e y&uuml;kseldikten sonra 31 Ağustos&#39;ta 1642&#39;ye kadar d&uuml;şt&uuml; ancak ekim ayının sonlarına doğru 8 binin &uuml;zerine &ccedil;ıktı ve d&uuml;n de 8 bin seviyelerinde kaydedildi.</p> <p>Bir yandan Kovid-19 hastanelerinin tamamen dolu olması nedeniyle yeniden tedbirlere başvurmak zorunda kalan h&uuml;k&uuml;met diğer yandan da ekonomik krizle boğuştuğu i&ccedil;in yasakların &ccedil;er&ccedil;evesini genişletmekte sıkıntı &ccedil;ekiyor.</p> <p>H&uuml;k&uuml;met vakaların giderek artmasından ve &ouml;l&uuml; sayısının y&uuml;kselmesinden endişelendiği i&ccedil;in &ccedil;arşambadan itibaren 25 eyalet merkezi ve 89 il&ccedil;ede zorunlu olmayan iş yerlerinin 10 g&uuml;n s&uuml;reyle kapatılması kararı aldı. Ayrıca bug&uuml;nden cumaya kadar 25 eyalet merkezine giriş-&ccedil;ıkışları yasakladı.</p> <h3>&quot;Halk yetkililerle inatlaşıyor ve iş birliği yapmak istemiyor&quot;</h3> <p>Tahran&#39;da taksicilik yapan Ebulfezl Muzafferi AA muhabirine, ekonomik kriz olduğu i&ccedil;in kısıtlamalar uygulandığında halkın sahipsiz kaldığını belirterek, &quot;Yetkililer bir yandan ABD karşıtı sloganlar atıp diğer yandan &ccedil;ocuklarını oraya eğitim i&ccedil;in g&ouml;nderdiğinde halkın inancı da zayıflıyor. Bu şartlarda her şeyi boş veriyorlar. Halk, bu şartlarda yetkililerle inatlaşıyor ve iş birliği yapmak istemiyor.&quot; dedi.</p> <p>H&uuml;k&uuml;mete kısıtlamalar s&uuml;recinde halka yardımcı olması &ccedil;ağrısında bulunan Muzafferi ş&ouml;yle konuştu:</p> <p>&quot;Hayat pahalılığında insanlar evde oturursa bir gelirin olması gerekiyor. Diğer yandan k&uuml;lt&uuml;r seviyesi d&uuml;ş&uuml;k olanlar hi&ccedil;bir sağlık kuralına uymadan fırsatını bulduğunda tatil b&ouml;lgelerine gidiyor. Bu şekilde hem kendilerine zarar veriyorlar hem de başka vatandaşlara.&quot;</p> <h3>&quot;Teyzem korona oldu, ambulans 2 saat boş yer bulabilmek i&ccedil;in dolaştı&quot;</h3> <p>İranlı vatandaş Mehdi Serabadi de &uuml;lkenin koronavir&uuml;sten kurtulması i&ccedil;in iki hafta boyunca genel karantinaya gidilmesi ve sokağa &ccedil;ıkma yasağı uygulanmasının gerekli olduğunu savundu.</p> <p>&quot;Hastanelerde yoğun bakım servisi yeni hasta alamıyor.&quot; diyen Serabadi, &quot;Teyzem koronaya yakalandı, ambulans iki saat boyunca boş yer bulabilmek i&ccedil;in caddelerde dolaştı durdu. Geldiğimiz nokta budur. Savaş şartlarındayız şu anda. Irak savaşında &uuml;st&uuml;ne bomba yağınca sığınaklara ka&ccedil;ıyordu insanlar. Başka &ccedil;areleri yoktu &ccedil;&uuml;nk&uuml;. Şimdi de aynı durumdayız. 2 hafta boyunca tedbir sıkılaştırılmalı ki durum normalleşsin.&quot; ifadelerini kullandı.</p> <h3>&quot;İnsanların yiyecek ekmeği yok nasıl kapatacaksınız kentleri?&quot;</h3> <p>Motosikletle y&uuml;k ve insan taşıyarak ge&ccedil;imini sağlayan Mecid Agayi ise karantina uygulaması ve kısıtlamalara karşı olduğunu s&ouml;yledi.</p> <p>Agayi, &quot;Devlet, kiralarımızı, evimizin masrafını ve diğer ihtiya&ccedil;ları karşılasın ki evde kalalım. H&uuml;k&uuml;metin destek sunması şartıyla kısıtlamalar etkili olur.&quot; dedi.</p> <p>Ellerinden geldiği kadar sağlık kurallarına uyduklarını ancak h&uuml;k&uuml;metin de dar gelirlilere maddi destekte bulunması gerektiğini dile getiren Agayi, ş&ouml;yle devam etti:</p> <p>&quot;H&uuml;k&uuml;met halka destek vermelidir. Şehirlerin karantinaya alınması talep ediliyor, insanların yiyecek ekmeği yok nasıl kapatacaksınız kentleri? Elimizden geldiği kadar koronayla m&uuml;cadele ediyoruz, ellerimizi yıkıyoruz, maske takıyoruz, sosyal mesafeye riayet ediyoruz fakat devlet yardım etmiyor. İnsanların evlerinde kalabilmesi i&ccedil;in h&uuml;k&uuml;metin ekonomik destek sunması gerekiyor.&quot;</p> <h3>&quot;Hastanelerde de &ccedil;ok fazla ilgilenemiyorlar&quot;</h3> <p>Kendisi de daha &ouml;nce salgına yakalanan Mustafa Aziz, hastaneye gittiğinde sadece bir ila&ccedil; verdiklerini ve 15 g&uuml;n onu kullanmasını istediklerini ifade ederek, şunları anlattı:</p> <p>&quot;3 ay &ouml;nce koronaya yakalandım hala koku alamıyorum, koku duyumu yitirmiş gibiyim. Hastanelerde de &ccedil;ok fazla ilgilenemiyorlar. Bir hap verip eve g&ouml;nderiyorlar, 15 g&uuml;n kullan diyorlar. Nefes darlığı, bağırsak hastalığı ve diğer rahatsızlıklarım var fakat ilgi g&ouml;steren yok.&quot;</p> <p>Kısıtlamaların da etkili olmadığını savunan Aziz, &quot;Parklara git, kuzey b&ouml;lgelerine giden yollara git, her taraf dolu. Kimse ciddiye almıyor. Herhangi bir faydası yok. H&uuml;k&uuml;met dışarı &ccedil;ıkana ceza vermelidir yoksa evden &ccedil;ıkan her yere gider.&quot; diye konuştu.</p>