ʹJantiʹden kaçış yok

<p>İSTANBUL (AA) - Ticaret Bakanlığına bağlı G&uuml;mr&uuml;kler Muhafaza Genel M&uuml;d&uuml;rl&uuml;ğ&uuml; ekiplerince, ka&ccedil;ak&ccedil;ılıkla m&uuml;cadele faaliyetleri kapsamında 2018 yılında &uuml;lke genelinde yapılan operasyonlar sonucunda 5 bin 664 ka&ccedil;ak&ccedil;ılık olayı &ouml;nlendi. </p><p>Bu &ccedil;alışmalar sırasında yurda ka&ccedil;ak yollarla sokulmak istenen veya yurt dışına &ccedil;ıkartılmak istenen 47 milyon lira değerinde para ele ge&ccedil;irildi.</p><p>Ka&ccedil;ak&ccedil;ılık faaliyetlerinin engellenmesine y&ouml;nelik nitelikli personel ve teknolojik altyapının yanı sıra, aldıkları eğitim ve koku duyuları sayesinde neredeyse fire vermeyen ˮdedekt&ouml;r k&ouml;peklerˮ de bu &ccedil;alışmalarda g&ouml;rev yapıyor.</p>Y&uuml;kl&uuml; miktarlardaki parayı yakalamak i&ccedil;in kullanılıyor<p>Genellikle uyuşturucu, t&uuml;t&uuml;n mamulleri, &ccedil;ay ve patlayıcı madde ka&ccedil;ak&ccedil;ılığında kullanılan dedekt&ouml;r k&ouml;pekler, artık yurt dışına ka&ccedil;ak yollarla &ccedil;ıkartılmak veya yurda sokulmak isteyen y&uuml;kl&uuml; miktarlardaki parayı yakalamak i&ccedil;in de kullanılıyor. </p><p>Ticaret Bakanlığının Ankaraʹdaki K&ouml;pek Eğitim Merkezinin 8 Temmuz 2017ʹde, D&uuml;nya G&uuml;mr&uuml;k &Ouml;rg&uuml;t&uuml; tarafından B&ouml;lgesel K&ouml;pek Eğitim Merkezi olarak akredite edilmesiyle birlikte bu merkez uzman ve deneyimli personel kadrosuyla d&uuml;nya &uuml;lkelerine de teknik destek sağlayan bir yapıya kavuştu. Merkezde farklı branşlarda eğitimlere de başladı. Bu kapsamda havaalanlarında giden yolcu beraberi veya beyan dışı nakit paranın tespiti amacıyla T&uuml;rkiyeʹde ilk defa banknot-para dedekt&ouml;r k&ouml;peklerinin de eğitime başlandı. </p><p>K&ouml;pek Eğitim Merkeziʹnce yetiştirilen dedekt&ouml;r k&ouml;pekler, ilk olarak temel eğitim alıyor. Temel eğitim sonrasında dedekt&ouml;r k&ouml;pekler branş eğitimine ge&ccedil;iyor. 14 hafta s&uuml;ren branş eğitimini k&ouml;pek ve idarecisi birlikte alıyor. Banknot dedekt&ouml;r k&ouml;peklerin eğitimi tedav&uuml;ldeki T&uuml;rk lirası ve d&ouml;viz banknotlarla ger&ccedil;ekleştiriliyor. Eğitimlerin tamamlanmasının ardından k&ouml;pekler idarecileriyle g&ouml;rev yapacakları b&ouml;lgelere g&ouml;nderiliyor. Bu kapsamda havalimanlarında da ˮnakitˮ dedekt&ouml;r k&ouml;pekler, g&ouml;reve başlatıldı. </p><p>K&ouml;pekler, yurt dışına gidiş ve gelişlerde yolcuların &ccedil;antalarını koklayarak yanında belli bir limitin &uuml;zerinde paranın tespiti i&ccedil;in g&uuml;mr&uuml;k muhafaza memurlarına yardımcı oluyor. Bu ama&ccedil;la İstanbul Havalimanıʹnda da ˮJantiˮ isimli k&ouml;pek g&ouml;revlendirildi. </p>Janti, 4 ay &ouml;nce g&ouml;reve başladı<p>Bel&ccedil;ika kurdu Malionis cinsi olan 1,5 yaşındaki Janti, Ticaret Bakanlığı K&ouml;pek Eğitim Merkeziʹnde eğitimlere ve testlere tabi tutuldu.</p><p>Janti, temel eğitimlerin ardından branş eğitimine ge&ccedil;ti. Uzman eğiticiler tarafından eğitilen Janti, daha sonra &ccedil;eşitli G&uuml;mr&uuml;k Muhafaza M&uuml;d&uuml;rl&uuml;klerinde, g&uuml;mr&uuml;k kapılarında (kara, hava, deniz) uygulamalı eğitim g&ouml;rd&uuml;. Eğitimin sonunda Janti ve idarecisi Or&ccedil;un Acar, ayrı ayrı tabi tutuldukları sınavlardan başarıyla ge&ccedil;erek İstanbul Havalimanıʹnda 4 ay &ouml;nce g&ouml;reve başladı.</p><p>Ka&ccedil;ak paranın bulunduğu &ccedil;antayı ve valizi tespit eden Janti, hi&ccedil;bir şekilde oradan ayrılmıyor. İdarecisinin s&ouml;zl&uuml; y&ouml;nlendirmesi dahi olsa ka&ccedil;ak parayı bulduğu b&ouml;lgeyi asla terk etmeyen Janti, &ouml;d&uuml;l alana kadar parayı tespit ettiği valizin başında bekliyor. </p>ˮHen&uuml;z 4 ay olmasına rağmen &ccedil;ok bağlandımˮ<p>G&uuml;mr&uuml;k Muhafaza Memuru Or&ccedil;un Acar, 4 aydan bu yana Jantiʹnin idareciliğini yapıyor. Janti ile aralarında &ouml;zel bir bağ oluştuğunu belirten Acar, şunları kaydetti:</p><p>ˮİzin g&uuml;nlerimde dahi aklım Jantiʹde kalıyor. Hen&uuml;z 4 ay olmasına rağmen &ccedil;ok bağlandım. İlerleyen zamanlarda ne olacak bilmiyorum. İlk başlarda k&ouml;pek birka&ccedil; kişiyle eğitim aldığı i&ccedil;in kendine sahip, lider bulma arayışına giriyor. Buraya geldikten sonra g&uuml;&ccedil;l&uuml; bir bağ kuruldu aramızda. Komut almak i&ccedil;in g&ouml;zlerimin i&ccedil;ine bakıyor. Bunlar tabii ki s&uuml;rekli &ccedil;alışmanın eseri.ˮ</p><p>Acar, k&ouml;peklerin 1 yaşından itibaren g&ouml;reve başlayabildiğini ve ortalama 10 yaşına kadar &ccedil;alışabildiklerini ifade etti. Her sene uzman eğitmenlerin denetiminden hem k&ouml;pek hem de idarecisinin yeniden performans sınavına tabi tutulduğuna vurgu yapan Acar, ˮK&ouml;peğin veya idarecisinin performansında bir d&uuml;ş&uuml;kl&uuml;k olması halinde Ankaraʹdaki k&ouml;pek eğitim merkezine &ccedil;ağrılarak yeniden adaptasyon ve hatırlatma s&uuml;recine tabi tutuluyor.ˮ dedi.</p><p>Or&ccedil;un Acar, k&ouml;peklerin burun hassasiyetini diri tutmak i&ccedil;in devamlı uygulama yapıldığını ve kokuyu unutmamalarını sağlamak adına istenen maddeyi bulmaları i&ccedil;in s&uuml;rekli eğitim g&ouml;rd&uuml;ğ&uuml;ne dikkati &ccedil;ekerek, ayrıca dedekt&ouml;r k&ouml;peklerin, sağlıklı olmaları i&ccedil;in kaliteli mamayla beslendiğini ve &ouml;zel yerlerde barındığını kaydetti. </p>ˮ25 bin TL ve 10 bin avro &uuml;st&uuml; paranın beyan edilmesi gerekiyorˮ<p>Yurt dışına &ccedil;ıkışta g&ouml;t&uuml;r&uuml;lebilecek 25 bin TL ve 10 bin avro &uuml;zerindeki paranın beyan edilmesi gerektiğini belirten Acar, s&ouml;zlerini ş&ouml;yle tamamladı:</p><p>ˮKaynağı gizlemek amacıyla parayı beyan etmek istemeyen ya da yasa dışı yollarla elde edilmiş parayı &uuml;lke dışına &ccedil;ıkarmak isteyen şahıslar olabilir. Biz burada devreye giriyoruz. Bunları engellemek bizim g&ouml;revimiz. Daha da &ouml;nemlisi, parayı ter&ouml;rizme finansman sağlamak i&ccedil;in yurt dışına g&ouml;t&uuml;rmek isteyenler olabilir. Biz bunları engellemek i&ccedil;in g&ouml;rev yapmaktayız.ˮ</p><p>Muhabir: Kenan Irtak</p><p>