Kara delik fotoğrafının arkasındaki kişi 29 yaşındaki Katie Bouman

<p>ANKARA(AA) - M87 Galaksisiʹnin merkezinde yer alan s&uuml;per masif kara deliğin fotoğrafının elde edilmesini sağlayan algoritmanın arkasında 29 yaşında gen&ccedil; bir kadın bulunuyor.</p><p>BBCʹnin haberine g&ouml;re, Massachusetts Teknoloji Enstit&uuml;s&uuml;nden (MIT) mezun bilgisayar bilimcisi Katie Bouman, d&ouml;n&uuml;m noktası olarak değerlendirilen kara delik imajına olanak sağlayan bilgisayar programının geliştirilmesine &ouml;nc&uuml;l&uuml;k etti. </p><p>Mezun olduktan sonra MIT Bilgisayar Bilimi ve Yapay Zeka Laboratuvarı, Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi ve MIT Haystack G&ouml;zlemeviʹnden bir ekibin destek verdiği projenin liderliğini yapan Boumanʹın, d&uuml;nyanın farklı yerlerindeki radyo teleskoplarla elde edilen X-ışını verilerinin birleştirilmesi sonucu oluşturulan imajı m&uuml;mk&uuml;n kılan algoritma &uuml;zerinde &uuml;&ccedil; yıl &ouml;nce &ccedil;alışmaya başladığı belirtildi. </p>Proje de bir T&uuml;rk bilim insanı da var<p>Olay Ufku Teleskobu (EHT) projesinde &ccedil;alışan 200ʹden fazla bilim insanı arasında bir T&uuml;rk de yer alıyor.</p><p>Washington Postʹun haberine g&ouml;re, EHT bilim konseyinin &uuml;yesi olan, Arizona &Uuml;niversitesinde g&ouml;revli astrofizik&ccedil;i Feryal &Ouml;zel, kara delik fotoğrafını, kariyerinin en &ouml;nemli gelişmesi olarak nitelendirdi.</p><p>&Ouml;zel, ˮevrende, bir nesneyi daha, imkansız gibi d&uuml;ş&uuml;n&uuml;lse de insanoğlunun kaşif ruhu sayesinde g&ouml;r&uuml;nt&uuml;lemeyi başardıklarınıˮ s&ouml;yledi. </p><p>&Uuml;sk&uuml;dar Amerikan Lisesinden mezun olduktan ve 1996 yılında Columbia &Uuml;niversitesinde Fizik ve Uygulamalı Matematik eğitimini ikincilikle bitiren, Niels Bohr Enstit&uuml;s&uuml;nde fizik y&uuml;ksek lisansı, Harvard &Uuml;niversitesinde astrofizik doktorası yapan Feryal &Ouml;zel, Wired ile s&ouml;yleşisinde de kara delik imajının bir başlangı&ccedil; olduğunu, kara deliğin daha kaliteli fotoğraflarını elde etmeyi, teleskoplarını diğer kara deliklere de &ccedil;evirmeyi planladıklarını kaydetti.</p><p>Uluslararası Olay Ufku Teleskobu projesi kapsamında bir araya gelen bilim adamları d&uuml;n D&uuml;nyaʹya 53 milyon ışık yılı mesafedeki Başak (Virgo) takımyıldızındaki M87 Galaksiʹsinin merkezindeki s&uuml;per masif kara deliğin fotoğrafını yayımlamıştı. Fotoğrafta kara deliğin ˮolay ufkuˮ olarak adlandırılan, k&uuml;tle &ccedil;ekiminin en g&uuml;&ccedil;l&uuml; olduğu eşik b&ouml;lgesi g&ouml;r&uuml;lebiliyor.</p><p>Bilim insanları d&uuml;nyanın farklı yerlerindeki radyo teleskoplarla elde edilen X-ışını verilerini birleştirerek oluşturdukları imajı d&uuml;nyanın 5 kentinde eş zamanlı basın toplantılarıyla kamuoyuna duyurmuştu.</p><p>S&uuml;per masif kara deliğin &ccedil;ekim alanına giren ışığın b&uuml;k&uuml;lmelerinin g&ouml;r&uuml;lebildiği fotoğraf, bilim tarihinin ilk kara delik g&ouml;r&uuml;nt&uuml;s&uuml; olarak kayıtlara ge&ccedil;ti.</p>