Sağlık Bakanı Koca'nın aşı ve sağlık sistemine ilişkin görüşleri DSÖ'nün dergisinde 'baş yazı' olarak yayımlandı

<p>Sağlık Bakanı Fahrettin Koca&#39;nın &ouml;nerisiyle,&nbsp;D&uuml;nya Sağlık Asamblesi&nbsp;tarafından, Kasım 2020&#39;de ger&ccedil;ekleştirilen 73. devam oturumunda 2021 &quot;Uluslararası Sağlık &Ccedil;alışanları Yılı&quot; ilan edildi.</p> <p>T&uuml;rkiye Cumhuriyeti&nbsp;tarafından teklif edilen ve konsensus ile alınan kararda, Kovid-19 salgınında &ouml;n saflarda m&uuml;cadele eden sağlık &ccedil;alışanlarının verdiği emekler g&ouml;z &ouml;n&uuml;nde tutuldu.</p> <p>Bakan Koca&#39;nın,&nbsp;D&uuml;nya Sağlık &Ouml;rg&uuml;t&uuml;&#39;ne ait derginin son sayısında James Campbell ile ortak yazar olarak yaptığı değerlendirmeleri, &quot;Sağlık iş g&uuml;c&uuml;n&uuml;n finanse edilmesi ve korunması&quot; başlığıyla &quot;baş yazı&quot; olarak yer aldı.</p> <p>Yazıda, salgından &ouml;nce &ccedil;ok sayıda &uuml;lkenin ihtiya&ccedil;, beceri eksikliği ve bunların k&ouml;t&uuml; dağıtımı ve uyumsuzluğu dahil olmak &uuml;zere sağlık işg&uuml;c&uuml; a&ccedil;ısından bir&ccedil;ok sorunla karşı karşıya olduğu vurgulandı.</p> <p>Baş yazıda, b&uuml;y&uuml;k bir kısmı d&uuml;ş&uuml;k ve d&uuml;ş&uuml;k orta gelir d&uuml;zeyli &uuml;lkelerde olmak &uuml;zere, k&uuml;resel &ccedil;apta sağlık işg&uuml;c&uuml; eksikliğinin 18 milyon olduğunun tahmin edildiği belirtildi.</p> <p>Salgın etkisini g&ouml;stermeye başladık&ccedil;a sağlık &ccedil;alışanlarının daha fazla soruna ayak uydurmak zorunda kaldığının altı &ccedil;izilen yazıda, şunlar kaydedildi:</p> <p>&quot;Bu sorunlara artan enfeksiyon hızı, karantina, mortalite, kişisel koruyucu donanım eksiği, sosyal ayrımcılık ve saldırı ile Kovid-19&#39;un g&ouml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml; bir ortamda &ccedil;alışma ve eve d&ouml;nerek arkadaş, aile &uuml;yeleriyle ilgilenme ikilemi &ouml;rnek verilebilir.</p> <p>Sağlık &ccedil;alışanları ve hatta sağlık alanında &ouml;ğrenimine devam eden &ouml;ğrenciler, bir&ccedil;ok &uuml;lkede bu zorlukların &uuml;stesinden gelmiş, hızlıca yeni beceriler kazanmış, daha yoğun &ccedil;alışmaya başlamış, sunulan hizmetleri yeniden &ouml;nceliklendirilmiş ve yenilik&ccedil;i sunum stratejilerini daha hızlı şekilde uygulamaya koymaya başlamışlardır. Fakat pandemi sağlık hizmetleri sunumunu sekteye uğratırken bir&ccedil;ok &uuml;lke bunun temel nedeninin, &ccedil;alışabilecek durumda olan sağlık &ccedil;alışanı sayısının azalması olduğunu &ouml;ne s&uuml;rm&uuml;şt&uuml;r.</p> <p>Pandeminin ilk d&ouml;nemlerinde DS&Ouml;&#39;ye bildirilen enfeksiyon vakalarının y&uuml;zde 14&#39;&uuml;n&uuml; sağlık &ccedil;alışanları teşkil etmekteydi. Bağımsız &ccedil;alışmalar da &ouml;zelikle siyahi, Asya ve etnik azınlık k&ouml;kenli ve erkekler olmak &uuml;zere sağlık &ccedil;alışanlarının riske orantısız şekilde maruz kaldığını ortaya koydu. Buna ek olarak, &ccedil;alışmalar, her d&ouml;rt sağlık &ccedil;alışanından birinin depresyon ve anksiyete yaşadığını ve her &uuml;&ccedil;&uuml;nden birinin ise uykusuzluktan muzdarip olduğunu g&ouml;stermiştir. 84 &uuml;lkede elverişsiz &ccedil;alışma koşulları ve kişisel koruyucu donanım eksikliği nedeniyle grev ve protestolar ger&ccedil;ekleştirilmiştir.&quot;</p> <h3>Sağlık &ccedil;alışanları salgınla m&uuml;cadelede kilit rol oynadı</h3> <p>Yazıda, T&uuml;rkiye&#39;de bir milyondan fazla sağlık &ccedil;alışanı ve destek ekibinin deneyim ve motivasyonu, tanı, tedavi ve bakım hizmetleri, temaslı takibi ve s&uuml;rveyans dahil olmak &uuml;zere Kovid-19 ile m&uuml;cadelede kilit rol oynadığına dikkat &ccedil;ekildi.</p> <p>Aile hekimleri ve aile sağlığı ekiplerinin, salgın y&ouml;netilirken bir yandan da temel hizmet sunumunun devam ettirilmesine katkı sağladığı vurgulandı.</p> <p>Ge&ccedil;en yıl 44 bin sağlık &ccedil;alışanının istihdam edilmesiyle krizle m&uuml;cadelede ulusal kapasitenin daha da g&uuml;&ccedil;lendirildiği, buna paralel olarak &uuml;lkede sağlık personelinin g&uuml;venliği ve korunması i&ccedil;in kişisel koruyucu donanıma zamanında erişim sağlanmasının &ouml;ncelik haline getirildiği ifade edildi.</p> <p>Uluslararası dayanışma kapsamında T&uuml;rkiye tarafından 156 &uuml;lke ve 9 uluslararası &ouml;rg&uuml;te koruyucu ve tıbbı ekipman g&ouml;nderildi.</p> <h3>&quot;Aşılama i&ccedil;in 1,1 milyondan fazla tam zamanlı sağlık &ccedil;alışanına ihtiya&ccedil; var&quot;</h3> <p>Uluslararası Sağlık &Ccedil;alışanları Yılı&#39;nda Kovid-19 aşılarının kullanılmaya başlaması halinde sağlık işg&uuml;c&uuml;n&uuml;n omuzlarındaki y&uuml;k&uuml;n daha da artacağına işaret edilen yazıda, şu değerlendirmelerde bulunuldu:</p> <p>&quot;DS&Ouml;&#39;n&uuml;n tahminlerine g&ouml;re d&uuml;nya n&uuml;fusunun y&uuml;zde 20&#39;sinin (yaklaşık 1.5 milyar kişi) aşılanması i&ccedil;in 1,1 milyondan fazla tam zamanlı sağlık &ccedil;alışanına ihtiya&ccedil; duyulacaktır. Y&uuml;ksek gelirli bazı &uuml;lkeler, aşılama programları i&ccedil;in personel alımına başlamış bulunmaktadır. Halihazırda sağlık &ccedil;alışanı eksiği bulunan ve kamu sekt&ouml;r&uuml; &ouml;demelerinde sıkıntı yaşayan d&uuml;ş&uuml;k gelirli &uuml;lkelerin b&ouml;yle bir şansı olmayacaktır. Aşılar adil şekilde dağıtılsa bile bu aşıları yapacak sağlık &ccedil;alışanları, eşit bir dağılım g&ouml;stermemektedir.</p> <p>D&uuml;nyanın d&ouml;rt bir noktasında 2020&#39;de sağlık &ccedil;alışanlarının yetkinlikleri, &ouml;zverileri, profesyonellikleri ve fedakarlıkları, Kovid-19 pandemisinin kontrol altında tutulmasını sağlamıştır. Sağlık &ccedil;alışanlarına duyulan minnettarlık ve borcun, ulusal, b&ouml;lgesel ve k&uuml;resel eylemlere d&ouml;n&uuml;şt&uuml;r&uuml;lmesi gerekmektedir. &Uuml;lkeler, meslek &ouml;rg&uuml;tleri ve ilgili t&uuml;m paydaşlar, 2021&#39;de el ele &ccedil;alışarak sağlık işg&uuml;c&uuml;n&uuml; korumalı ve bu g&uuml;ce yatırım yapmalıdır.&quot;</p>