Trans yağlar alzaymırı tetikliyor

<p>ANKARA(AA) - Sağlık Bilimleri &Uuml;niversitesi Gıda Teknolojisi Ana Bilim Dalı Dr. &Ouml;ğr. &Uuml;yesi Sibel B&ouml;lek, AA muhabirine yaptığı a&ccedil;ıklamada, ticari olarak &uuml;retilen gıda maddelerinin dayanıklılığını artırmak amacıyla end&uuml;striyel işleme tabi tutulan yağlara trans yağ denildiğini ifade ettti. </p><p>Trans yağların kalp sağlığına olumlu etkileri bulunan iyi huylu kolesterol miktarını d&uuml;ş&uuml;rd&uuml;ğ&uuml;n&uuml;, zararlı etkileri bulunan k&ouml;t&uuml; huylu kolesterol miktarını y&uuml;kselttiğini ifade eden B&ouml;lek, bu durumun koroner kalp hastalığının oluşmasında &ouml;nemli parametrelerden birisi olduğuna dikkati &ccedil;ekti. </p><p>B&ouml;lek, b&uuml;y&uuml;k &ccedil;apta ticari &uuml;retimi gelişen margarin end&uuml;strisiyle başlayan trans yağ asit i&ccedil;eriği y&uuml;ksek yağların, kremalı bisk&uuml;vi, &ccedil;ikolata, kraker, cips, patlamış mısır, şekerleme, kuru pasta, salata sosu, aperitif yiyecekler, kızartmaların &uuml;retiminde kullanıldığını aktardı. </p><p>Gıda maddelerinin depolanması ve işlenmesi sırasındaki oksidasyonla da miktarı artan trans yağ asitlerinin sağlık &uuml;zerinde olumsuz etkileri olduğunun bilimsel &ccedil;alışmalarla ortaya konulduğunu ifade eden B&ouml;lek, bu yağların g&uuml;nl&uuml;k alımının olabildiğince d&uuml;ş&uuml;r&uuml;lmesi gerektiğini vurguladı. </p><p>B&ouml;lek, Amerikan Gıda ve İla&ccedil; Kurumu (FDA) tarafından gıda etiketlerinde trans yağ asitleri i&ccedil;eriğine ait bilgilerin verilmesi gerektiği y&ouml;n&uuml;nde tavsiye kararı verildiğini de aktardı. </p>ˮKaraciğer yağlanmasına ve obeziteye neden oluyorˮ<p>Trans yağ asitlerinin koroner hastalıklar haricinde bir&ccedil;ok hastalıkla da ilişkisinin olduğunu ifade eden B&ouml;lek, şunları kaydetti:</p><p>ˮYapılan araştırmalar, trans yağların kanser riskini beş katına &ccedil;ıkardığını, inme riskini arttırdığını, gebelik s&uuml;resini kısalttığını, anne s&uuml;t&uuml;n&uuml;n kalitesini d&uuml;ş&uuml;rd&uuml;ğ&uuml;n&uuml;, bağışıklık sistemini zayıflattığını, pankreasın ins&uuml;lin tepkisini azalttığını, karaciğer yağlanmasına ve obeziteye neden olduğunu g&ouml;stermiştir.</p><p>Bilimsel &ccedil;alışmalar, &ouml;zellikle orta yaş ve &uuml;zeri insanların hafızalarını kaybetmelerine neden olan alzaymır hastalığı ile trans yağ asit miktarı arasında pozitif bir ilişki olduğunu, hatta trans yağ asitlerinin alzaymırı desteklediğini belirtmiştir. Trans yağ asidi alımındaki y&uuml;zde 20ʹlik bir artışın alzaymır olma riskini d&ouml;rt kat artırdığı &ouml;ne s&uuml;r&uuml;lm&uuml;şt&uuml;r.ˮ</p><p>Trans yağ t&uuml;keten 13-14 yaş arası &ccedil;ocuklarda, saman nezlesi, atopik bozukluklar, alerjik astım ve egzama sıklığının da y&uuml;ksek olarak saptandığına dikkati &ccedil;eken B&ouml;lek, &ccedil;ocukların sık olarak t&uuml;kettiği gıdalardan orta boy patates kızartmasında 8 gram, 1 adet kekte 4,5 gram, 3 adet kremalı kurabiyede 2 gram, 1 yemek kaşığı margarinde 3 gram, k&uuml;&ccedil;&uuml;k patates cipsinde 3 gram, 1 gofrette ise 3 gram trans yağ bulunduğu bilgisini paylaştı.</p>