<p>İSTANBUL (AA) - Türkiye Finansal Okuryazarlık Araştırması sonuçlarına göre Türkiyeʹde minimum finansal bilgiye sahip olan bireylerin oranı 5 puan artarak, yüzde 75ʹe yükseldi.</p><p>Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) ile Visa (NYSE:V) tarafından, Türkiyeʹdeki 27 bankanın desteğiyle yürütülen ˮParamı Yönetebiliyorumˮ finansal okuryazarlık projesi kapsamında, ikincisi gerçekleştirilen Türkiye Finansal Okuryazarlık Araştırmasıʹnın sonuçları düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı</p><p>Basın toplantısında araştırmanın ayrıntılarını paylaşan Ipsos Sosyal Araştırmalar Enstitüsü Hizmet Birimi Lideri ve İcra Kurulu Üyesi Özlem Bora, Türkiyeʹde genel kamuoyunun finansal okuryazarlık düzeyini tespit etmek, finansal ürün ve hizmetler konusundaki tutum ve davranışları anlamak amacıyla gerçekleştirilen araştırmanın, Ocak-Şubat 2019 döneminde, 26 ilde 2 bin kişi ile yüz yüze yapıldığını söyledi.</p><p>Bora, çalışmayı yaptıkları kişiler arasında erkek ve kadın sayısının eşit olduğunu kaydederek, araştırmanın yapıldığı kişilerin Türkiye ortalamasını yansıttığını bildirdi.</p><p>Katılımcılara, finansal okuryazarlık seviyesine ilişkin hem matematik işlem bilgisi hem de enflasyon ve risk algısı gibi kavramları içeren 10 soru sorduklarını belirten Bora, bu 10 sorudan minimum 7ʹsini doğru cevaplayanları finansal okuryazarlık olarak belirlediklerini anlattı.</p><p>Bora, ˮAraştırma sonucuna göre minimum 7ʹsine doğru cevap verme yani finansal okuryazarlık oranı 2017ʹde yüzde 70 iken 2019ʹda yüzde 75ʹe yükselmiş. Sonuçlara göre finansal okuryazarlık seviyemiz arttı. Basit matematik işlemlerinde daha yüksek, bileşik faiz hesaplamada daha düşük doğru cevap düzeyi görüyoruz.ˮ diye konuştu.</p>ˮPara biriktirme oranı arttıˮ<p>Bora, finansal bilgi düzeyindeki 5 puanlık artışın son derece önemli olduğunu belirterek, bu alanda yapılan tüm çalışmaların karşılık bulduğunu kendilerine somut bir şekilde gösterdiğini söyledi.</p><p>Bütçe yapma bilincinde çok önemli bir artış olduğunu dile getiren Bora, şu ifadeleri kullandı:</p><p>ˮArtık daha fazla hanede bütçe yapılıyor. Bütçe yapma oranı 2017ʹde yüzde 65ʹti, bu oranın yüzde 74ʹe çıktığını görüyoruz. Çalışan kesim evli ve çocuk sahipleri daha fazla bütçe yapıyor. Kadınların hanedeki rolü incelendiğinde ise 2017 yılına göre para kullanımı kararlarına dahil olma oranları yüzde 72ʹden yüzde 80ʹe yükselirken, bütçeye katkıda bulunma oranı yüzde 48ʹden yüzde 51ʹe çıktı.ˮ</p><p>Bora, Türk halkının borcuna oldukça sadık olduğunu, araştırmaya göre halkın yüzde 87ʹsinin borcunu zamanında ödediğini bildirdi.</p><p>İnternet bankacılığı kullanımının yüzde 23ʹten 41ʹe çıktığını dile getiren Bora, fatura ödemelerin ise hala ödeme noktaları ve bankalar aracılığıyla gerçekleştirildiğini, bu konuda güven unsurunun tüketiciye aşılanması gerektiğini anlattı.</p><p>Bora, finansal ürünlerin bilinirliğinde genel bir artış görüldüğünü kaydederek, banka kartı, kredi kartı ve altının bilinirlikte ilk üç sırada yer aldığını, sigorta ürünleri, hisse senedi, bono, fon ve forex gibi ürünlerin iki yıl önce de olduğu gibi toplumun büyük bir kesimi tarafından bilinmediğini anlattı.</p><p>Bireysel emeklilik sisteminin bilinirliğinde artış olduğunu ifade eden Bora, ancak henüz istenilen seviyelerde olmadığını bildirdi.</p>ˮParayı yastıkaltında biriktiriyoruzˮ<p>Bora, finansal okuryazarlığın artmasının olumlu davranışlara dönüşmesini para biriktirmede de gördüklerini belirterek, ˮPara biriktirme seviyesi yüzde 45ʹe yükseldi. Bu oran 2017ʹde yüzde 42 idi.ˮ dedi.</p><p>Parayı biriktirmede ˮbeklenmedik finansal zorluklarınˮ ön plana çıktığını dile getiren Bora, para biriktirme konusunda geleneksel yastıkaltı yöntemlerin tercih edildiğini söyledi.</p><p>Bora, ˮÖyle ki araştırmaya katılan kişilerin yüzde 23ʹü evinde para biriktirdiğini belirtirken, sadece yüzde 17ʹsi bankada biriktirdiğini belirtti. Para biriktirmenin temel motivasyonunda, kötü gün için birikim yapmaktan ziyade beklenmedik finansal zorluklara karşı hazırlıklı olmak şeklinde bir değişim ortaya çıktı.ˮ diye konuştu </p><p>Kadınlar nezdinde birikim yapma oranının yüzde 41ʹden yüzde 48ʹe çıktığı bilgisini veren Bora, bu oranın yüzde 45 olan Türkiye geneline göre de 3 puan fazla olarak gerçekleştiğini aktardı.</p>ˮKadınların bütçe yapma ve bütçeye katkı sunma oranı arttıˮ<p>Bora, araştırma sonuçlarına göre, bireylerin para harcama ve risk alma konularında iki sene öncesine göre daha tedbirli olduğunu belirterek, ˮpara harcamak içindirˮ diyenlerin oranının yüzde 55ʹten yüzde 51ʹe düştüğünü, yatırım yaparken risk almaya hazır olan bireylerin oranının ise yüzde 43ʹten yüzde 35ʹe gerilediğini söyledi.</p><p>Tedbir davranışının artışına ilişkin Bora, ˮParam olmasa dahi ufak tefek alışveriş yapmaktan kendimi alamam.ʹ diyenlerin oranı yüzde 43ʹten yüzde 37ʹye geriledi.ˮ diye konuştu.</p><p>Artık gerekli olmayan şeyler için daha az para harcandığını dile getiren Bora, ihtiyaçlardan kaynaklanan harcamanın daha fazla yapıldığını bildirdi.</p><p>Bora, kadınlarda erkeklere göre artışların daha yüksek olduğunu kaydederek, Türkiye genelinde finansal okuryazarlık 5 puan artarken, kadınlarda bu rakamın 6 olduğunu söyledi.</p><p>Kadınların hanede para kullanımı, bütçe yapma, bütçeye katkı sunma oranının arttığını dile getiren Bora, kadınlardaki finansal okuryazarlık oranının yüzde 64ʹten yüzde 70ʹe çıktığını vurguladı.</p>ˮFinansal okuryazarlıkla tasarruf da artıyorˮ<p>FODER Başkanı Özlem Denizmen ise finansal davranışlarda olumlu değişiklikler oluşturmayı ve böylece daha iyi bir gelecek yaratmayı hayal ederek 7 yıldır çalıştıklarını söyledi.</p><p>Yaptıkları araştırmaların, kendilerine finansal okuryazarlık bilincindeki değişimi de takip etme fırsatı verdiğini dile getiren Denizmen, ˮFinansal okuryazarlık çerçevesinde birikim davranışına ilişkin beklentimiz, bireylerin uzun vadeli bir plan çerçevesinde hareket etmesi. Bizler, çalışmalarımızı gençler ve kadınlara odaklayarak devam ediyoruz. Bu araştırma da kadınların finansal okuryazarlık alanındaki farkındalığının artması açısından değer taşıyor.ˮ dedi.</p><p>Denizmen, araştırmadan çıkan en önemli sonucun bilincin artması olduğunu kaydederek, şu değerlendirmelerde bulundu:</p><p>ˮFinansal konularla ilgili bilincin, bilgi düzeyinin, aşinalığın arttığını görüyoruz. Bu artışın kadınlarda bir nebze fazla olması da önemli. Burada bir artış görüyoruz, bunun kadınlarda fazla olduğunu görüyoruz. Bu bizi mutlu etti. Finansal okuryazarlık seviyesi artan ülkelerde tasarruf oranları da artıyor. Bunu OECD ülkelerinde görüyoruz. Biz derneği kurarken tüm dünya ülkelerini ve STK olarak neler yapabileceğimizi araştırdık. Faaliyetlerimizi bu doğrultuda sürdürüyoruz.ˮ</p><p>Denizmen, ekonomik sıkıntıların gündeme gelmesinin finansal okuryazarlık seviyesini artırıp artırmadığına dair bir soruya karşılık, bunun artışa katkısının olabileceğini söyledi.</p>ˮİsteğe bağlı harcama yerini ihtiyaca bağlı harcamaya bıraktıˮ<p>Visa Türkiye Genel Müdürü ve FODER Yönetim Kurulu Üyesi Merve Tezel, araştırma sonuçlarının Türkiye genelinde finansal bilgi düzeyinde ve hane bütçesi yapma oranlarında kayda değer bir artış olduğunu gösterdiğini söyledi.</p><p>Bununla birlikte harcama eğilimlerinin de değiştiğini, isteğe bağlı harcamaların yerini ihtiyaca bağlı harcamalara bıraktığını dile getiren Tezel, ˮYani daha bilinçli ve tedbirli hareket ediyoruz, ayağımızı yorganımıza göre uzatıyoruz. Bu sonuçlarda finansal okuryazarlığın geliştirilmesi amacıyla gerek özel sektör gerek kamu kanadında yürütülen çalışmaların büyük etkisi var.ˮ dedi.</p><p>Tezel, birikim yapanların oranının artmasının da olumlu olduğunu kaydederek hala geleneksel yöntemlerle para birikimi yapıldığını, finans ve bankacılık sektörü olarak daha kolay anlaşılabilir ürünler sunarak bireylerin kendi amaçlarına hizmet edecek ürünleri bilinçli bir şekilde, güvenle seçmelerine destek olmaları gerektiğini vurguladı.</p><p>Araştırmada ortaya çıkan bütçe yapma ve para biriktirme alışkanlığının artmasının önemli olduğunun altını çizen Tezel, ayrıca kadınlardaki artış oranının erkeklerden fazla olmasının da güzel bir sonuç ortaya koyduğunu anlattı.</p><p>Tezel, 2017ʹdeki araştırmayı bu yılın ilk iki ayında tekrarladıklarını belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:</p><p>ˮÇalışma kapsamında önemli sonuçlar elde ettik. Türkiyeʹnin finansal bilinç seviyesini ölçüyoruz aynı zamanda finansal tutum ve davranışlarını ölçüyoruz. Para biriktirme, finansal bilgi düzeyi ve hane bütçesi yapmada artış söz konusu. Bunlar iki yıl zarfında çok olumlu gelişmeler. Bizi şaşırtan mutlu eden sonuçlardan birisi de kadınlarda ortalamanın üzerinde artış olması. Kadınların hane bütçesine katkısı, tasarrufu, bütçe yapma oranı artmış durumda.ˮ</p><p>Muhabir: Uğur Aslanhan</p><p>