ʹTürkiye ne alacağıyla ilgili kararı kendisi verirʹ

<p>ANTALYA (AA) - NATO Parlamenter Asamblesi (PA) Başkanı Madeleine Moon, T&uuml;rkiyeʹnin S-400 hava savunma sistemi almasının kendi kararı olduğunu belirterek, ˮT&uuml;rkiye ne alacağı ile ilgili kararı kendisi verir.ˮ dedi.</p><p>Antalyaʹda 12-14 Nisan tarihlerinde d&uuml;zenlenen ve d&uuml;n sona eren NATO PA 99. Rose-Roth Semineri ve Akdeniz Orta Doğu &Ouml;zel Grubu Ortak Toplantısıʹna katılan Moon, T&uuml;rkiyeʹnin Rusyaʹdan S-400 hava savunma sistemi alması ve T&uuml;rkiyeʹnin NATOʹda &uuml;stlendiği rol hakkında AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.</p><p>T&uuml;rkiyeʹyi g&uuml;&ccedil;l&uuml; ve aktif bir NATO m&uuml;ttefiki olarak tanımlayan Moon, ˮT&uuml;rkiye, &ccedil;ok kritik olaylarda ve s&uuml;re&ccedil;lerde &ouml;nemli roller &uuml;stleniyor. Afganistan, Irak ve Kosova&rsquo;daki rol&uuml;n&uuml; buna &ouml;rnek g&ouml;sterebiliriz. T&uuml;rkiye, NATO i&ccedil;in sorumluluk alabilen, g&uuml;&ccedil;l&uuml; ve sağlam bir m&uuml;ttefik.ˮ ifadesini kullandı.</p><p>Moon, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenbergʹin, T&uuml;rkiyeʹnin S-400 almasının kendi kararı olduğu a&ccedil;ıklamasına dikkati &ccedil;ekerek, ˮSekreter Stoltenberg haklı. T&uuml;rkiye ne alacağı ile ilgili kararı kendisi verir. Aynı şekilde her NATO &uuml;yesi &uuml;lkenin satın aldığı şey o devletin kararıdır. NATO, kimseye ne alacağını ya da ne yapacağını s&ouml;ylemez. Bu NATOʹnun &ccedil;alışma tarzı değildir ama her tercihin bir sonucu olduğunu da bilmek gerekiyor.ˮ değerlendirmesinde bulundu.</p><p>T&uuml;rkiye&rsquo;nin S-400 tercihinin NATO sistemlerinin g&uuml;venliği ve F-35ʹler ile entegrasyonu konusunda risk i&ccedil;erdiğini aktaran Moon, &ldquo;Ben bir siyaset&ccedil;iyim, teknisyen ya da m&uuml;hendis değilim, Dışişleri Bakanı (Mevl&uuml;t) &Ccedil;avuşoğlu ile g&ouml;r&uuml;şt&uuml;ğ&uuml;m&uuml;zde ʹBu işi uzmanlarına bırakalım.ʹ dedik fakat şunu ifade etmeliyim ki, T&uuml;rkiye istediği her şeyi alma hakkına sahip.ˮ diye konuştu.</p><p>Moon, T&uuml;rkiye&rsquo;nin Suriyeʹde yaşanan insanlık dramında &uuml;stlendiği role de değinerek, T&uuml;rkiyeʹnin Suriyelilere yaptığı yardımların ve kriz s&uuml;recinde aldığı sorumluluğun değerli bir &ouml;rnek olduğunu belirtti.</p><p>ˮT&uuml;rkiye, Suriyelileri yalnızca g&uuml;venli alanlarda misafir etmiyor, aynı zamanda onları şehirlere ve sosyal hayata dahil ediyor.ˮ diyen Moon, ş&ouml;yle devam etti:</p><p>ˮBu &ccedil;abaların &ccedil;ok &ouml;nemli olduğunu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum. En nihayetinde insanlar bir g&uuml;n evlerine d&ouml;necekler ancak d&ouml;necek insanların &ccedil;ocuklarının eğitime ve kendisini g&uuml;ven i&ccedil;erisinde hissetmeye ihtiyacı var. Gelecek nesil Suriyeʹde yeni bir &uuml;lke ve gelecek inşa edecek yani T&uuml;rkiye gelecekteki Suriye i&ccedil;in &ccedil;ok kıymetli bir temel inşa ediyor.ˮ</p><p>T&uuml;rkiye&rsquo;nin, Orta Doğu&rsquo;nun istikrarı konusunda oynadığı &ouml;nemli role de değinen Moon, DEAŞʹa karşı verilen m&uuml;cadeleyi &ouml;nemli bir başarı olarak tanımladı.</p>ˮT&uuml;rkiyeʹnin kendi hava savunma sistemine sahip olma hakkı varˮ<p>NATO PA Başkan Yardımcısı Franklin Van Kappen de NATOʹnun en &ouml;nemli &uuml;yelerinden birisi olan ve Avrupa ile Orta Doğu arasındaki ilişkilerde k&ouml;pr&uuml; vazifesi g&ouml;ren T&uuml;rkiyeʹnin NATOʹnun par&ccedil;ası olmasından b&uuml;y&uuml;k memnuniyet duyduklarını dile getirdi.</p><p>Kappen, T&uuml;rk ordusunun NATOʹnun ikinci b&uuml;y&uuml;k ordusu olduğunun altını &ccedil;izerek, ˮBu nedenle T&uuml;rkiye&rsquo;nin NATO&rsquo;nun bir par&ccedil;ası olmasından mutluluk duyuyoruz ve &ouml;yle kalmasını istiyoruz. T&uuml;rkiye&rsquo;yi yanımızda tutmak istiyoruz.ˮ diye konuştu.</p><p>Kappen, T&uuml;rkiyeʹnin S-400 hava savunma sistemi almak istemesine de değinerek, bu talebin her iki tarafın da bakış a&ccedil;ısıyla değerlendirilmesi gerektiğini kaydetti.</p><p>T&uuml;rkiyeʹnin uzun d&ouml;nemdir Patriotlar i&ccedil;in talepte bulunduğunu, buna rağmen alamadığını dile getiren Kappen, ˮT&uuml;rkiyeʹnin kendi hava savunma sistemine sahip olma hakkı var.ˮ dedi.</p><p>Kappen, Dışişleri Bakanı Mevl&uuml;t &Ccedil;avuşoğlu tarafından S-400ʹlerin NATO sistemleri i&ccedil;in risk teşkil etmediğini g&uuml;vence altına almak i&ccedil;in &ouml;nerilen ˮortak teknik &ccedil;alışma grubuˮnun da iyi bir adım olacağını ifade etti.</p><p>NATOʹnun S-400 konusundaki endişelerini de vurgulayan Kappen, S-400 sistemleri &uuml;zerinden Rusyaʹnın NATO sistemlerine erişme ihtimalinin b&uuml;t&uuml;n m&uuml;ttefik &uuml;lkeleri tehlikeye atabileceğinin altını &ccedil;izdi. </p><p>Kappen, Hollanda ve T&uuml;rkiye arasında daha &ouml;nce yaşanan sorunlara da değinerek, iki &uuml;lke tarafından ge&ccedil;en hafta Amsterdamʹda ger&ccedil;ekleştirilen Wittenburg Konferansıʹnı ilişkilerin normale d&ouml;nmesinde &ouml;nemli bir adım olarak g&ouml;rd&uuml;ğ&uuml;n&uuml; belirtti.</p><p>Kappen, şunları kaydetti:</p><p>ˮAmsterdam&rsquo;daki konferansa katılamadım ama orada olanlardan her iki &uuml;lke temsilcilerinin de &ccedil;ok mutlu olduğunu duydum. İki &uuml;lke yeniden bir araya geldik, ilişkilerimizi d&uuml;zeltiyoruz. Biz NATO ailesindeyiz, bazı farklılıklarımız var ama birlikte aynı ortak değerleri ve ortak tehditleri paylaşıyoruz. Bu d&uuml;nyada hi&ccedil;bir &uuml;lke geleceğin zorluklarını tek başına karşılayamaz. Bunu ancak aynı fikirdeki &uuml;lkeler ile yapabiliriz ve biz ortak akla sahibiz.ˮ</p>ˮT&uuml;rkiye b&ouml;lgesindeki istikrarın korunmasında kilit role sahipˮ<p>NATO PA Akdeniz ve Orta Doğu &Ouml;zel Grubu Başkanı Philippe Folliot da T&uuml;rkiyeʹnin NATO i&ccedil;inde yalnızca &ccedil;ok &ouml;nemli roller &uuml;stlenen bir m&uuml;ttefik değil aynı zamanda b&ouml;lgesindeki istikrarın korunmasında kilit role sahip bir &uuml;lke olduğunu s&ouml;yledi.</p><p>NATO &uuml;yeleri arasında zaman zaman bazı g&ouml;r&uuml;ş ayrılıkları olabileceğini aktaran Folliot, bu durumun normal g&ouml;r&uuml;lmesi gerektiğini ve bazı uluslararası politikalarda farklı bakış a&ccedil;ılarına sahip olmanın olağan bir durum olduğunu ifade etti.</p><p>Folliot, T&uuml;rkiyeʹnin S-400 talebiyle ilgili de değerlendirmede bulunarak, T&uuml;rkiyeʹnin yalnızca S-400 değil istediği silahı almakta &ouml;zg&uuml;r olduğunu vurguladı. Folliot, NATO &uuml;yesi her &uuml;lkenin kendi &ccedil;ıkarına ve ihtiyacına g&ouml;re hareket etmekte &ouml;zg&uuml;r olduğunu s&ouml;yledi.</p><p>ˮHer zaman &uuml;ye devletler arasında &ouml;zg&uuml;rl&uuml;k ile ittifak ruhu arasında bir denge bulmamız gerektiğine inanıyorum.ˮ diyen Folliot, T&uuml;rkiyeʹnin de Rusya gibi NATO &uuml;yelerine ve ittifaka yakın &uuml;lkelere karşı saldırgan politikalar y&uuml;r&uuml;tebilen bir &uuml;lke ile ilişkilerinde dengeyi koruması gerektiğini belirtti.</p><p>Folliot, bu dengenin ABD dahil t&uuml;m NATO &uuml;yeleri tarafından g&ouml;zetilmesinin &ouml;nemine işaret etti.</p><p>Muhabir: Muhammet Nusret Altun</p>