Fransa'nın tarihindeki kara lekeler unutulmuyor

<h6>Ankara</h6> <div style="box-sizing: border-box; color: rgb(33, 37, 41); font-family: -apple-system, BlinkMacSystemFont, &quot;Segoe UI&quot;, Roboto, &quot;Helvetica Neue&quot;, Arial, sans-serif, &quot;Apple Color Emoji&quot;, &quot;Segoe UI Emoji&quot;, &quot;Segoe UI Symbol&quot;, &quot;Noto Color Emoji&quot;; font-size: 16px;"> <p>S&ouml;m&uuml;rgecilik faaliyetleri kapsamında koloniler kurarak &ouml;zellikle&nbsp;Afrika&#39;daki s&ouml;m&uuml;rgelerinde b&uuml;y&uuml;k insan hakları ihlalleri yapan&nbsp;Fransa&#39;nın tarihindeki katliamlar, uluslararası kamuoyunun vicdanını rahatsız etmeye devam ediyor.</p> <p>Fransa, 1524&#39;te başlattığı s&ouml;m&uuml;rgecilik faaliyetleriyle Afrika&#39;nın batısında ve kuzeyinde 20&#39;den fazla &uuml;lkede hakimiyet kurdu. Afrika&#39;nın y&uuml;zde 35&#39;i, 300 yıl boyunca Fransa&#39;nın kontrol&uuml;nde kaldı.</p> <p>Senegal, Fildişi Sahili ve Benin gibi &uuml;lkeler o yıllarda&nbsp;Fransa&#39;nın k&ouml;le ticaret merkezleri&nbsp;olarak kullanıldı ve b&ouml;lgedeki t&uuml;m kaynaklar s&ouml;m&uuml;r&uuml;ld&uuml;.</p> <h3><a href="https://www.aa.com.tr/tr/info/infografik/14029" style="box-sizing: border-box; color: rgb(0, 123, 255); text-decoration-line: none; background-color: transparent; opacity: 1;" target="_blank"><img alt="" src="https://www.aa.com.tr/uploads/userFiles/4164aa16-2a0e-4a00-98ad-deb5a750816b/20192FMARTTTT2FFRRR_.jpg" style="border-style:none; box-sizing:border-box; vertical-align:middle" /></a></h3> <h3>Fransa&#39;nın Afrika&#39;daki kara tarihi</h3> <p>B&ouml;lgede 5 asır s&uuml;ren kolonyal d&ouml;nemde ve &ouml;zellikle&nbsp;İkinci D&uuml;nya Savaşı&#39;nın ardından bağımsızlık m&uuml;cadelesine girişen &uuml;lkelerde bu ayaklanmalar şiddetle bastırıldı ve 2 milyondan fazla Afrikalı hayatını kaybetti.</p> <p>&Ouml;te yandan Fransa&#39;nın d&uuml;nya savaşlarında bağımsızlık vaadiyle kendi saflarında savaştırdığı &uuml;lke halklarının başlattığı ayaklanmalar da şiddetle bastırıldı. B&ouml;lgede beş asır s&uuml;ren s&ouml;m&uuml;rge d&ouml;nemi ve bağımsızlık savaşları 2 milyondan fazla Afrikalının hayatına mal oldu.</p> <p>İkinci D&uuml;nya Savaşı bitmeden kısa zaman &ouml;nce bağımsızlık vaadiyle Fransa saflarında savaşan Cezayirlilerin başlattığı g&ouml;sterilerde&nbsp;binlerce Cezayirli, Fransız askerleri tarafından &ouml;ld&uuml;r&uuml;ld&uuml;. Tarihe &quot;8 Mayıs 1945 Setif ve Guelma&quot; katliamı olarak ge&ccedil;en olaylardan Cezayir&#39;in bağımsızlığını kazandığı 1962&#39;ye kadar şiddet olayları sistematik şekilde devam etti.</p> <p>Cezayir Bağımsızlık Savaşı&#39;nda&nbsp;1 milyon kişi Fransızlar y&uuml;z&uuml;nden hayatını kaybetti.</p> <p>Fransa&#39;nın, 1830&#39;dan beri Cezayir toplumunu k&uuml;lt&uuml;rel anlamda da bir soykırımla baş başa bıraktığı biliniyor. Cezayir&#39;in kendi mahalli kimliğinin dışında 300 yıllık Osmanlı tarihinin de b&uuml;y&uuml;k &ouml;l&ccedil;&uuml;de ortadan kaldırılmasına neden olan Fransa, &uuml;lkede bir&ccedil;ok k&uuml;lt&uuml;rel ve dini eseri kendi tasarrufunda istediği gibi d&ouml;n&uuml;şt&uuml;rd&uuml;.</p> <h3>Tarihin en b&uuml;y&uuml;k soykırımında Fransa&#39;nın rol&uuml;</h3> <p>Fransa siyasi n&uuml;fuz sahibi olduğu &uuml;lkelerde de b&uuml;y&uuml;k insan hakları ihlalleri ger&ccedil;ekleştirdi.</p> <p>İnsanlık tarihin en b&uuml;y&uuml;k soykırımlarından kabul edilen,&nbsp;800 bin kişinin &ouml;ld&uuml;ğ&uuml;&nbsp;1994&nbsp;Ruanda soykırımında da Fransa&#39;nın rol&uuml; olduğu ortaya &ccedil;ıktı.</p> <p>Ruanda soykırımından hemen &ouml;nce b&ouml;lgedeki Fransız askerlerinin aldıkları istihbaratları değerlendirmeyerek b&ouml;lgeden ayrıldığı, bazı Fransız askerlerinin ise bizzat katliamlara destek verdiği uluslararası raporlara yansıdı.</p> <p>Fransa, 23 Haziran&#39;da &uuml;lkenin g&uuml;neybatısında sığınmacılar i&ccedil;in g&uuml;venli b&ouml;lge oluşturmak amacıyla Turkuaz Operasyonu&#39;nu başlattı. Ancak Ruanda&#39;da soykırımı engellemek yerine soykırımı yapan Hutu h&uuml;k&uuml;metine silah ve bilgi sağladığı tespit edilen Fransa&#39;nın aleyhine halen devam eden bir&ccedil;ok uluslararası dava bulunuyor.</p> <p>Fransa&#39;nın eski Cumhurbaşkanı Fran&ccedil;ois Mitterrand, Le Figaro gazetesine 1998&#39;de verdiği m&uuml;lakatta, &quot;O &uuml;lkelerde bir soykırım yaşanması o kadar da &ouml;nemli bir şey değil.&quot; ifadesini kullanması hala uluslararası kamuoyunca bilinen bir ger&ccedil;ek.</p> <p>Fransız Mediapart internet sitesi, şubatta yayımladığı, &quot;Ruanda soykırımı: Fransa&#39;nın yalanları ortaya &ccedil;ıktı&quot; başlıklı, Fransız Dış İstihbarat Birimi DGSE&#39;ye ait bir belgeye dayandırdığı haberinde, Fransa&#39;nın, Hutu milislerince yaklaşık 800 bin Tutsinin &ouml;ld&uuml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml; Ruanda soykırımının asıl sorumlularını gizlediğini yazmıştı.</p> <h3>Fransa soykırım arşivlerine erişimi engelliyor</h3> <p>Ruanda&#39;da soykırımı yapan Hutu h&uuml;k&uuml;metinin uzun s&uuml;re destek&ccedil;isi olduğu gerek&ccedil;esiyle uluslararası kamuoyunda ve &uuml;lke i&ccedil;inde eleştirilen Fransa ayrıca soykırım belgelerine de erişimi engelliyor.</p> <p>Soykırım d&ouml;nemine dair arşivler &uuml;zerindeki &quot;devlet sırrı&quot; yasağı kaldırılmasına rağmen, Eski Cumhurbaşkanı Mitterrand tarafından konulan ikinci bir yasak nedeniyle s&ouml;z konusu arşivlere erişilemiyor.</p> <p>Fransa Anayasa Mahkemesinin Eyl&uuml;l 2017&#39;de Ruanda soykırımı hakkında &ccedil;alışmalar yapan bir araştırmacının, soykırım d&ouml;nemine ilişkin cumhurbaşkanlığı arşivlerine erişim talebini reddettiği biliniyor.</p> <p>B&uuml;t&uuml;n bunların yanı sıra Fransa&#39;ya karşı bağımsızlık savaşlarında b&uuml;y&uuml;k kayıplar veren ve ekonomileri &ccedil;&ouml;ken &uuml;lkelerden gelen iş&ccedil;ilerin, d&uuml;ş&uuml;k &uuml;cret karşılığında Fransızlara g&ouml;re daha ağır şartlarda &ccedil;alıştırıldığı da biliniyor.</p> </div>