Çinʹin Türkiyeʹdeki yenilenebilir enerji yatırımlarına BRI katkısı
<p>İSTANBUL(AA) - Kuşak ve Yol Girişimi (BRI) kapsamında denizaşırı ülkelerde temiz enerji projeleri için önemli miktarda finansmanı harekete geçireceği düşünülen Çinʹin, Türkiyeʹde gelecek dönemde en fazla yatırım yapacağı alanlardan birinin yenilenebilir enerji sektörü olabileceği belirtiliyor.</p><p>Bu yıl 25-27 Nisan tarihleri arasında Kuşak ve Yol Girişimi (Belt and Road Initiative - BRI) tarafından ikincisi düzenlenecek Uluslararası İşbirliği için Kuşak ve Yol Forumuʹna 40 üst düzey yetkilinin katılımı öngörülürken, Türkiyeʹden de bir heyetin forumda bulunması bekleniyor. </p><p>Bu yılki forumda Kuşak ve Yol Girişimiʹnin ilk beş yılının değerlendirilmesi ve gelecek beş yıla yön verecek stratejilerin belirlenmesi planlanıyor. BRI yatırımlarının kalitesi, iklim değişikliğinin etkileri ve ˮyeşilˮ yatırımlar forumun odak konuları olarak sıralanıyor. </p><p>Enerji sektörü Çinʹin denizaşırı yatırımlarının merkezini oluştururken, Çinʹin iki kamu bankasının 2013-2018 yılları arasında BRI ülkelerindeki enerji projelerine yaptığı yatırımlar 186,3 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. </p>Çinʹin Türkiyeʹdeki yenilenebilir enerji yatırımları 600 milyon dolar<p>Bu yatırımlarda aslan payını kömür projeleri oluşturuyor. 728 gigavat yenilenebilir enerji kapasitesiyle dünyada yenilenebilir enerji lideri Çinʹin, trilyon dolarlık BRI finansmanıyla ilgili ülkelerdeki enerji yatırımlarının iklim değişikliği ve sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu hale gelmesinde liderlik etmesi bekleniyor. </p><p>Çinʹin küresel iklim değişikliği politikaları doğrultusunda BRI ülkelerindeki yatırımlarını karbonsuzlaştırarak önemli miktarda finansman kaynağı sunması bekleniyor. Ülkenin Türkiyeʹde yenilenebilir enerji sektörüne şu ana kadar yaptığı yatırım 600 milyon dolar seviyesinde bulunuyor. </p><p>Çinʹin BRI politikaları kapsamında, Türkiyeʹde gelecek dönemde en fazla yatırım yapabileceği alanlardan birinin yenilenebilir enerji sektörü olabileceği öngörülüyor. </p>ˮCiddi bir küresel sürecin içerisindeyizˮ<p>Bilkent Üniversitesi İktisat Bölümü Öğretim Görevlisi Bengisu Özenç, AA muhabirine, BRIʹnın bir lojistik altyapı projesi gibi görülmesine rağmen ilgili ülkeleri küresel sisteme entegre edecek bir dönüşüm projesi olduğunu söyledi.</p><p>Türkiyeʹnin, girişimin Avrupaʹya geçişini kolaylaştıracak ülke konumunda bulunduğuna dikkati çeken Özenç, ˮTürkiye bu yüzden girişim için çok önemli. BRI kapsamındaki yatırımlar altyapı projeleri olduğu için girişimin sürdürülebilirlik ayağı da önemli bir tartışma konusu. Altyapı projeleri, çevreyi ciddi oranda etkilediği için önümüzdeki dönemde bu girişim kapsamında ilgili tüm yatırımların ülkelerin sürdürülebilirliğini de etkileyeceğini görüyoruz. Bu yüzden aslında ciddi bir küresel sürecin de içerisindeyiz.ˮ değerlendirmesinde bulundu. </p>ˮÇin, Türkiyeʹyi üretim üssü olarak kullanabilirˮ<p>Özenç, diğer yandan Çinʹin yenilenebilir enerji yatırımlarında lider pozisyonda olduğunu anımsatarak, BRI ile Çinʹin bu alandaki dönüştürücü etkisinin görülebileceğini anlattı. </p><p>Türkiyeʹnin de yenilenebilir enerjide yüksek teknoloji üretmeyi hedeflediğini aktaran Özenç, şöyle devam etti:</p><p>ˮTürkiyeʹnin yenilenebilir enerji ekipmanlarında bir üretim üssü olabilmesi için bu konunun bir sanayi üretim politikası olarak ele alınmasının faydalı olacağını düşünüyorum. Ülke olarak yüksek teknoloji ürünleri üretmeyi hedefliyoruz ve yenilenebilir enerji ekipmanları bu anlamda ciddi fırsatlar sunuyor. Çinʹin de Türkiyeʹyi önemli bir üs olarak kullanabileceğini düşünüyorum. Türkiyeʹnin ciddi bir sanayi üretim tecrübesi var ve aslında bu durum Çin için de önemli bir fırsat sunuyor. Çin ve Türkiyeʹnin özellikle güneş enerjisi ekipmanlarında hatırı sayılır bir alışverişi söz konusu ama bu ilişkinin bir sanayi iş birliğine dönüştürülmesi gerekiyor.ˮ </p>ˮTürkiyeʹnin Çin ile iş birliğinin güçlendirilmesini bekliyoruzˮ<p>Çin merkezli düşünce kuruluşu Greenovation Hubʹın BRI Araştırmacısı Li Xiulan da Türkiye ve Çin arasında 2015ʹte imzalanan protokol kapsamında, iki ülkenin altyapı, enerji, iklim değişikliği, ulaşım ve kültürel iş birliği konularında politika desteği sunmasının kararlaştırıldığını anımsattı. </p><p>Li, protokolün imzalanmasını takiben iş birliği stratejisi ve buna bağlı bir yol haritası hazırlanması için üst düzey görüşmeler gerçekleştirildiğini belirterek, şöyle konuştu:</p><p>ˮTürkiye Cumhurbaşkanı’nın katıldığı ve konuşma yaptığı birinci ʹKuşak ve Yol Uluslararası İşbirliği Forumuʹ iki yıl önce gerçekleşti. 2018 yılında Çin ve Türkiye cumhurbaşkanları arasında gerçekleşen görüşmelerde karşılıklı iş birliğinin güçlendirilmesi ve BRIʹnın ʹKoridorun Ortası Girişimiʹ ile ilişkilendirilmesi konuları ele alındı. İkinci forum kapsamında, Türkiyeʹnin Çin ile iş birliğinin güçlendirilmesini bekliyoruz.ˮ </p>