Türkiye, her yıl yaz ayına yaklaştığında aynı acı gerçekle yüzleşiyor: orman yangınları. Ancak 2025 yazının ilk ayları, önceki yıllardan çok daha ağır bir tabloyla geldi. Özellikle Akdeniz ve Ege kıyıları başta olmak üzere birçok bölgede çıkan yangınlar, sadece ormanları değil, köyleri, hayvanları, yaşama alanlarını ve geleceğimizi de kül etti.      Bu yazıda, son aylarda artan orman yangınlarının sebep, netice ve alınması gereken tedbirleri  düşünüyoruz.Yangınların neden arttığı sualine şu cevapları verebiliriz:       1. İklim Krizi ve Aşırı Sıcaklar: Türkiye’nin güney bölgelerinde yaz sıcaklıklarını ortalamanın çok üzerine taşıyor. 40-45 dereceye dayanan sıcaklıklar, düşük nem ve kuvvetli rüzgârla birleşince ormanlar, adeta birer barut fıçısına dönüşüyor. Haziran 2025’te sadece üç haftada, 120’den fazla farklı noktada yangın çıktı. Uzmanlara göre bu, küresel iklim krizinin doğrudan bir sonucudur.       2. İnsan Kaynaklı Hatalar ve Sabotajlar: Bazı yangınlar piknik ateşi, sigara izmariti, tarla temizliği gibi ihmalden kaynaklanıyor. Daha vahimi, bilinçli çıkarılan yangınlar. Son aylarda bazı bölgelerde çıkarılan yangınların sabotaj ihtimali araştırılıyor. Kimi zaman rant uğruna, kimi zaman ideolojik saiklerle çıkarılan bu yangınlar, çevreye karşı işlenen birer suçtur.      3. Orman Politikalarının Zaafı: Son yıllarda orman alanlarının “turizm teşvik bölgesi” ilan edilmesi, yapılaşmaya açılması, yangınlara karşı alınan tedbirleri etkisizleştiriyor. Helikopter ve uçak filosunun, aynı zamanda yerel itfaiye ekiplerinin hazırlıksız yakalanması, yangınların büyümesine zemin hazırlamış olabilir.      Bir ormanın yanması, sadece ağaçların yok olması demek değildir. Ormanla birlikte yüzbinlerce canlı yok olur. Kirpiler, sincaplar, kaplumbağalar, kuşlar… Toprakta yaşayan mikroorganizmalar… Hepsi yangının şiddetiyle birlikte hayattan  koparılır. Tarım arazileri, köyler, hatta bazı bölgelerde evler dahi yanar. Yangın sonrası toprak verimsizleşir, erozyon artar, su kaynakları kurur. Ekosistemin dengesi bozulur.       Ne yapmalı öyleyse?      1. Yangınlara Karşı Eğitim ve Denetim: Vatandaşların bilinçlendirilmesi, orman içi ve çevresinde daha sıkı denetimler yapılması elzemdir. Her birey, ormanın bir parçası olduğunu ve onu korumakla sorumlu olduğunu bilmelidir.         Ceddimiz Fatih Sultan Mehmet, " Yaş kesenin başını keserim." diyerek bir Müslümanın bu husustaki tavrının üst sınırını göstermistir. Pekçok Ayet ve Hadis'ten çıkan netice de ormanın yok edilmesinin kul hakkına girme manası taşıyacağı, imaen veya sarihi olarak ifade edilip emir buyurulmuştur.      2. Yangın Söndürme Kapasitesinin Artırılması: Uçak, helikopter ve drone destekli müdahale sistemi güçlendirilmelidir. Yangına ilk dakikalarda müdahale edilemediğinde sonuçları katlanarak büyüyor.      3. Orman Alanlarının Korunması: Yanan alanların imara açılması kesin bir dille yasaklanmalı, yanan bölge olduğu gibi yeniden ağaçlandırılmalı ve tabii haline bırakılmalıdır.      4. İklim Kriziyle Mücadele: Uzun vadede asıl çare, iklim değişikliğiyle mücadele. Enerji politikaları, ulaşım modelleri, tarım alışkanlıkları gözden geçirilmeli; karbon salınımı azaltılmalıdır.      Her orman yangını, bir çocuğun nefesinden, bir yaşlının gölgesinden, bir hayvanın yuvasından mahrum eder bizi. Son aylarda yaşadığımız bu felaketler, sadece tabiatın değil, vicdanımızın da testidir. Bu yangınları hem çıkarmamak hem de söndürmek, sadece itfaiyenin işi değil, hepimizin meselesidir. Çünkü biz, orman yandığında sadece ağaç değil, geçmişimizi ve geleceğimizi de kaybediyoruz. Ve unutmayalım: Ağaçların dili yok, ama çığlıkları gökyüzünü sarıyor. Mehmet Nuri Bingöl Temmuz 2025