Dr. Mustafa SAYGIN
Köşe Yazarı
Dr. Mustafa SAYGIN
 

Balık mı? Balık Yağı mı?

<p>Esansiyel yağ asitlerinin &ouml;nemi anladığımızı d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum. O zaman g&uuml;nl&uuml;k diyetimizde bunları nasıl almalıyız? Balık olarak mı? Balık yağıolarak mı? <a name="_GoBack"></a></p> <p>EPA ve DHA&#39;yısu &uuml;r&uuml;nleri t&uuml;kettiğimizde alırız.Bitkisel kaynaklar DHA ve EPA i&ccedil;eren su &uuml;r&uuml;nleri&nbsp; kadar iyi <strong>Omega-3&nbsp;</strong> kaynağı değillerdir.<strong>Somon balığı, orkinos (ton) balığı, uskumru, sardalya, hamsi</strong> gibi soğuk sularda yaşayan yağlı balıklar <strong>Omega-3 yağ asidi y&ouml;n&uuml;nden</strong> zengin olduğu i&ccedil;in tavsiye edilir.</p> <p>G&uuml;nl&uuml;k almamız gereken miktarlara bakıp, sonrasında nasıl almamız gerektiğine karar verelim.</p> <p>Omega-3 i&ccedil;in g&uuml;nl&uuml;k alım ne kadar olmalıdır?</p> <p>Bazı ulusal kuruluşlar omega-3 alımı i&ccedil;in kılavuzlar yayımlanmıştır, fakat bir kişinin ne kadar omega-3&#39;e ihtiya&ccedil; duyduğu konusunda kesin bir kural yoktur.</p> <p>Ancak araştırmalar, farklı insan gruplarının farklı miktarlara ihtiya&ccedil; duyduğunu ve y&uuml;ksek omega-3 alımlarının bazı sağlık koşulları i&ccedil;in yardımcı olabileceğini g&ouml;stermektedir.</p> <p><strong>Yetişkin erkekler ve kadınlar i&ccedil;in g&uuml;nl&uuml;k alınması gereken miktara baktığımızda;</strong></p> <p>Ulusal Sağlık Enstit&uuml;leri&#39;ne (NIH) g&ouml;re, sağlıklı yetişkinler i&ccedil;in &ouml;nerilen g&uuml;nl&uuml;k bir omega-3 miktarını hesaplamak i&ccedil;in yeterli veri elde edilememiştir. Ayrıca ayrı olarak EPA ve DHA i&ccedil;in &ouml;zel &ouml;neriler de bulunmamaktadır.2008 yılında yayımlanan bir rapor, yetişkin erkeklerin ve kadınların, g&uuml;nl&uuml;k yeterli miktarda beslenme i&ccedil;in yaklaşık 0.25 gram EPA ve DHA almaları gerektiğini g&ouml;stermektedir.</p> <p>NIH ise bu değeri; Alpha-linolenicacid (ALA) i&ccedil;in g&uuml;nl&uuml;k alım, erkekler i&ccedil;in 1,6 g ve kadınlar i&ccedil;in 1,1 g olmasını tavsiye eder.</p> <p><strong>Hamilelik, emzirme ve &ccedil;ocuklar i&ccedil;in g&uuml;nl&uuml;k dozlara baktığımızda;</strong></p> <p>İnsanlar hamile ve emzirirken diyetlerine daha fazla omega-3 eklemelidir. Bu durumda alınması gereken 0,3 g EPA artı DHA; en az 0,2 g DHA olmalıdır. Hamileyken 1,4 g ALA ve emzirme d&ouml;neminde 1,3 g ALA alınmalıdır.</p> <p>Gıda ve İla&ccedil; İdaresi (FDA), hamile kalabilecek kadınların, emzirenlerin ve k&uuml;&ccedil;&uuml;k &ccedil;ocukların her hafta diyetlerine daha fazla balık dahil etmelerini tavsiye etmektedir. Hamile veya emziren kadınların her hafta fetal b&uuml;y&uuml;me ve gelişme i&ccedil;in 250-300 gr d&uuml;ş&uuml;k civa i&ccedil;eren balık yenilmesini tavsiye etmektedir.</p> <p>1 yaşına kadar erkek ve dişi bebekler toplam omega-3 olarak 0,5 g t&uuml;ketmelidir. İnsan s&uuml;t&uuml; emzirilen bebekler i&ccedil;in ALA, DHA ve EPA i&ccedil;ermektedir.</p> <p>Belirlenmiş bir omega-3 alımı sınırı olmamasına rağmen, NIH&rsquo;a g&ouml;re, FDA, insanların bir g&uuml;nde DHA ve EPA&rsquo;nın g&uuml;nde 3 gramdan fazla alınmamasını &ouml;nermektedir.</p> <p>Y&uuml;ksek dozlarda omega-3 de kanama s&uuml;resini artırabilir. Bu nedenle, kan inceltici ila&ccedil;lar alan kişiler, bir omega-3 takviyesi almaya başlamadan &ouml;nce dikkatli olmalı ve doktorlarıyla konuşmalıdır.</p> <p>Bir kişinin ihtiya&ccedil; duyduğu omega-3 miktarı yaşlarına, cinsiyetine ve sağlık durumuna bağlıdır. İnsanlar yeterli EPA ve DHA alabilmek i&ccedil;in haftada iki kez yağlı balık yemeli ve diyetlerine bitki bazlı ALA kaynaklarını dahil etmelidir.</p> <p>Peki yeteri kadar balık t&uuml;ketirsek g&uuml;nl&uuml;k ihtiyacımızı karşılayabilir miyiz?</p> <p>Denizlerdeki kirlilik nedeniyle &ouml;zellikle soğuk sularda yaşayan balıklarda ağır metal birikimi fazladır. Bunları t&uuml;ketirken &ccedil;ok fazla ağır metale&nbsp; (Civa, Kurşun vb.) maruz kalabileceğimiz i&ccedil;in fazla t&uuml;ketilmemesi gerekmektedir. Bu nedenle su &uuml;r&uuml;nlerinden yeteri kadar <strong>Omega-3</strong> gereksinimimizi karşılamamız m&uuml;mk&uuml;n değildir.</p> <p><strong>Bu y&uuml;zden Omega-3</strong> desteği kullanmanın gerekliliği ka&ccedil;ınılmazdır.</p> <p>Omega-3 bakımından zengin balık yağlarını herhangi balık tadı olmaksızın gıdalara eklemek, y&uuml;ksek rafinenin veya mikrokaps&uuml;ll&uuml; balık yağlarının kullanılmasıyla m&uuml;mk&uuml;nd&uuml;r. Ekmek ve yumurtaları da kapsayan bir&ccedil;ok gıdada bu yeni teknolojinin kullanımı yarar sağlayacaktır. Yakın gelecekte ise Omega-3 ilave edilmiş gıdaların kullanıma sunulması beklenmektedir. Kuşkusuz, Omega-3 balık yağları gıdalarımızda sağlığımızı artırıcı hayati bir rol oynamaya devam edecektir.</p> <p>Tercih edeceğimiz <strong>Omega-3</strong><a href="https://www.saglikveuyku.com/omega-3-nasil-ve-nereden/">besin destekleri</a> aşağıdaki &ouml;zelliklere sahip olmalıdır.</p> <ul> <li><strong>International FishOil Standart (IFOS) &ndash; 5 yıldız sertifikası</strong> olanı tercih etmeliyiz. (IFOS &uuml;r&uuml;ne Konsantrasyon, PCB (poliklorinebifeniller) ve Dioksin Seviyesi, Oksidasyon Seviyesi, Ağır Metal ve Cıva Seviyesi ve son olarak diğer 4 kriterden onay aldığında &nbsp;5 yıldız vermektedir.) Bu sertifika hem kimyasal atık, ağır metal ve civadan korunmamızı hem i&ccedil;eriği kaliteli omega 3 almamızı sağlayacaktır</li> <li><strong>Trigliserit formu</strong>nda olması emilimini arttıran en &ouml;nemli &ouml;zelliktir ve bu y&uuml;zden Trigliserit formu tercih edilmelidir. Malesef bu form ağıza balık tadı gelmesine ve refl&uuml;ye yol a&ccedil;abilmektedir. Bu sorunu engelleyen ilki midede ikincisi bağırsaklarda &ccedil;&ouml;z&uuml;nenerek maksimum emilimi de sağlayan <strong>&lsquo;&ccedil;ift kaps&uuml;l teknolojisine&rsquo;</strong> sahip omega 3 tercih edilmelidir.</li> <li><strong>Omega-3</strong> hava ile temas ettiğinde kolay okside olur. Parmaklarınızla sıkıştırdığınızda yumuşak olan kaps&uuml;ller &ccedil;abuk hava alır. E vitamini &ouml;zellikle tokotrionel formu &ccedil;ok g&uuml;&ccedil;l&uuml; bir antioksidandır. <strong>Tokotrionel ilaveli omega-3</strong> tercih edilmelidir.</li> <li><strong>EPA+ DHA miktarı y&uuml;ksek</strong> olan <strong>omega-3</strong> tercih etmeliyiz. Kullanacağımız yaş grubuna EPA ve DHA oranına dikkat edilmelidir.. EPA kalp damar sağlığını korurken, DHA beyin ve retinayı g&uuml;&ccedil;lendirir. &nbsp;Bu y&uuml;zden &ccedil;ocuklar ve gebelerde DHA oranının y&uuml;ksek olmasına, yetişkinlerde ise EPA oranının y&uuml;ksek olmasına &ouml;zen g&ouml;stermeliyiz.</li> <li>Domuz ya da sığır jelatini i&ccedil;eren kaps&uuml;ller yerine <strong>balık kıkırdağından elde edilmiş kaps&uuml;l</strong> i&ccedil;ine konulmuş helal sertifikası olan <strong>omega-3</strong> tercih edilmelidir.</li> </ul> <p>Sağlıklı beslenme ve Sağlıklı uykudan devam, Selametle kalınız.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Daha fazlası i&ccedil;in<a href="https://www.saglikveuyku.com/">https://www.saglikveuyku.com/</a>adresini ziyaret edebilirsiniz.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Soru ve istekleriniz i&ccedil;in;</p> <p><a href="mailto:saglikveuyku@gmail.com">saglikveuyku@gmail.com</a> adresi ile iletişime ge&ccedil;ebilirsiniz.</p> <p>Do&ccedil;. Dr. Mustafa SAYGIN</p> <p>S&uuml;leyman Demirel &Uuml;niversitesi Tıp Fak&uuml;ltesi</p> <p>Temel Tıp Bilimleri B&ouml;l&uuml;m&uuml;,</p> <p>Fizyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı, Isparta, T&uuml;rkiye.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p>
Ekleme Tarihi: 24 Şubat 2019 - Pazar

Balık mı? Balık Yağı mı?

<p>Esansiyel yağ asitlerinin &ouml;nemi anladığımızı d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum. O zaman g&uuml;nl&uuml;k diyetimizde bunları nasıl almalıyız? Balık olarak mı? Balık yağıolarak mı? <a name="_GoBack"></a></p> <p>EPA ve DHA&#39;yısu &uuml;r&uuml;nleri t&uuml;kettiğimizde alırız.Bitkisel kaynaklar DHA ve EPA i&ccedil;eren su &uuml;r&uuml;nleri&nbsp; kadar iyi <strong>Omega-3&nbsp;</strong> kaynağı değillerdir.<strong>Somon balığı, orkinos (ton) balığı, uskumru, sardalya, hamsi</strong> gibi soğuk sularda yaşayan yağlı balıklar <strong>Omega-3 yağ asidi y&ouml;n&uuml;nden</strong> zengin olduğu i&ccedil;in tavsiye edilir.</p> <p>G&uuml;nl&uuml;k almamız gereken miktarlara bakıp, sonrasında nasıl almamız gerektiğine karar verelim.</p> <p>Omega-3 i&ccedil;in g&uuml;nl&uuml;k alım ne kadar olmalıdır?</p> <p>Bazı ulusal kuruluşlar omega-3 alımı i&ccedil;in kılavuzlar yayımlanmıştır, fakat bir kişinin ne kadar omega-3&#39;e ihtiya&ccedil; duyduğu konusunda kesin bir kural yoktur.</p> <p>Ancak araştırmalar, farklı insan gruplarının farklı miktarlara ihtiya&ccedil; duyduğunu ve y&uuml;ksek omega-3 alımlarının bazı sağlık koşulları i&ccedil;in yardımcı olabileceğini g&ouml;stermektedir.</p> <p><strong>Yetişkin erkekler ve kadınlar i&ccedil;in g&uuml;nl&uuml;k alınması gereken miktara baktığımızda;</strong></p> <p>Ulusal Sağlık Enstit&uuml;leri&#39;ne (NIH) g&ouml;re, sağlıklı yetişkinler i&ccedil;in &ouml;nerilen g&uuml;nl&uuml;k bir omega-3 miktarını hesaplamak i&ccedil;in yeterli veri elde edilememiştir. Ayrıca ayrı olarak EPA ve DHA i&ccedil;in &ouml;zel &ouml;neriler de bulunmamaktadır.2008 yılında yayımlanan bir rapor, yetişkin erkeklerin ve kadınların, g&uuml;nl&uuml;k yeterli miktarda beslenme i&ccedil;in yaklaşık 0.25 gram EPA ve DHA almaları gerektiğini g&ouml;stermektedir.</p> <p>NIH ise bu değeri; Alpha-linolenicacid (ALA) i&ccedil;in g&uuml;nl&uuml;k alım, erkekler i&ccedil;in 1,6 g ve kadınlar i&ccedil;in 1,1 g olmasını tavsiye eder.</p> <p><strong>Hamilelik, emzirme ve &ccedil;ocuklar i&ccedil;in g&uuml;nl&uuml;k dozlara baktığımızda;</strong></p> <p>İnsanlar hamile ve emzirirken diyetlerine daha fazla omega-3 eklemelidir. Bu durumda alınması gereken 0,3 g EPA artı DHA; en az 0,2 g DHA olmalıdır. Hamileyken 1,4 g ALA ve emzirme d&ouml;neminde 1,3 g ALA alınmalıdır.</p> <p>Gıda ve İla&ccedil; İdaresi (FDA), hamile kalabilecek kadınların, emzirenlerin ve k&uuml;&ccedil;&uuml;k &ccedil;ocukların her hafta diyetlerine daha fazla balık dahil etmelerini tavsiye etmektedir. Hamile veya emziren kadınların her hafta fetal b&uuml;y&uuml;me ve gelişme i&ccedil;in 250-300 gr d&uuml;ş&uuml;k civa i&ccedil;eren balık yenilmesini tavsiye etmektedir.</p> <p>1 yaşına kadar erkek ve dişi bebekler toplam omega-3 olarak 0,5 g t&uuml;ketmelidir. İnsan s&uuml;t&uuml; emzirilen bebekler i&ccedil;in ALA, DHA ve EPA i&ccedil;ermektedir.</p> <p>Belirlenmiş bir omega-3 alımı sınırı olmamasına rağmen, NIH&rsquo;a g&ouml;re, FDA, insanların bir g&uuml;nde DHA ve EPA&rsquo;nın g&uuml;nde 3 gramdan fazla alınmamasını &ouml;nermektedir.</p> <p>Y&uuml;ksek dozlarda omega-3 de kanama s&uuml;resini artırabilir. Bu nedenle, kan inceltici ila&ccedil;lar alan kişiler, bir omega-3 takviyesi almaya başlamadan &ouml;nce dikkatli olmalı ve doktorlarıyla konuşmalıdır.</p> <p>Bir kişinin ihtiya&ccedil; duyduğu omega-3 miktarı yaşlarına, cinsiyetine ve sağlık durumuna bağlıdır. İnsanlar yeterli EPA ve DHA alabilmek i&ccedil;in haftada iki kez yağlı balık yemeli ve diyetlerine bitki bazlı ALA kaynaklarını dahil etmelidir.</p> <p>Peki yeteri kadar balık t&uuml;ketirsek g&uuml;nl&uuml;k ihtiyacımızı karşılayabilir miyiz?</p> <p>Denizlerdeki kirlilik nedeniyle &ouml;zellikle soğuk sularda yaşayan balıklarda ağır metal birikimi fazladır. Bunları t&uuml;ketirken &ccedil;ok fazla ağır metale&nbsp; (Civa, Kurşun vb.) maruz kalabileceğimiz i&ccedil;in fazla t&uuml;ketilmemesi gerekmektedir. Bu nedenle su &uuml;r&uuml;nlerinden yeteri kadar <strong>Omega-3</strong> gereksinimimizi karşılamamız m&uuml;mk&uuml;n değildir.</p> <p><strong>Bu y&uuml;zden Omega-3</strong> desteği kullanmanın gerekliliği ka&ccedil;ınılmazdır.</p> <p>Omega-3 bakımından zengin balık yağlarını herhangi balık tadı olmaksızın gıdalara eklemek, y&uuml;ksek rafinenin veya mikrokaps&uuml;ll&uuml; balık yağlarının kullanılmasıyla m&uuml;mk&uuml;nd&uuml;r. Ekmek ve yumurtaları da kapsayan bir&ccedil;ok gıdada bu yeni teknolojinin kullanımı yarar sağlayacaktır. Yakın gelecekte ise Omega-3 ilave edilmiş gıdaların kullanıma sunulması beklenmektedir. Kuşkusuz, Omega-3 balık yağları gıdalarımızda sağlığımızı artırıcı hayati bir rol oynamaya devam edecektir.</p> <p>Tercih edeceğimiz <strong>Omega-3</strong><a href="https://www.saglikveuyku.com/omega-3-nasil-ve-nereden/">besin destekleri</a> aşağıdaki &ouml;zelliklere sahip olmalıdır.</p> <ul> <li><strong>International FishOil Standart (IFOS) &ndash; 5 yıldız sertifikası</strong> olanı tercih etmeliyiz. (IFOS &uuml;r&uuml;ne Konsantrasyon, PCB (poliklorinebifeniller) ve Dioksin Seviyesi, Oksidasyon Seviyesi, Ağır Metal ve Cıva Seviyesi ve son olarak diğer 4 kriterden onay aldığında &nbsp;5 yıldız vermektedir.) Bu sertifika hem kimyasal atık, ağır metal ve civadan korunmamızı hem i&ccedil;eriği kaliteli omega 3 almamızı sağlayacaktır</li> <li><strong>Trigliserit formu</strong>nda olması emilimini arttıran en &ouml;nemli &ouml;zelliktir ve bu y&uuml;zden Trigliserit formu tercih edilmelidir. Malesef bu form ağıza balık tadı gelmesine ve refl&uuml;ye yol a&ccedil;abilmektedir. Bu sorunu engelleyen ilki midede ikincisi bağırsaklarda &ccedil;&ouml;z&uuml;nenerek maksimum emilimi de sağlayan <strong>&lsquo;&ccedil;ift kaps&uuml;l teknolojisine&rsquo;</strong> sahip omega 3 tercih edilmelidir.</li> <li><strong>Omega-3</strong> hava ile temas ettiğinde kolay okside olur. Parmaklarınızla sıkıştırdığınızda yumuşak olan kaps&uuml;ller &ccedil;abuk hava alır. E vitamini &ouml;zellikle tokotrionel formu &ccedil;ok g&uuml;&ccedil;l&uuml; bir antioksidandır. <strong>Tokotrionel ilaveli omega-3</strong> tercih edilmelidir.</li> <li><strong>EPA+ DHA miktarı y&uuml;ksek</strong> olan <strong>omega-3</strong> tercih etmeliyiz. Kullanacağımız yaş grubuna EPA ve DHA oranına dikkat edilmelidir.. EPA kalp damar sağlığını korurken, DHA beyin ve retinayı g&uuml;&ccedil;lendirir. &nbsp;Bu y&uuml;zden &ccedil;ocuklar ve gebelerde DHA oranının y&uuml;ksek olmasına, yetişkinlerde ise EPA oranının y&uuml;ksek olmasına &ouml;zen g&ouml;stermeliyiz.</li> <li>Domuz ya da sığır jelatini i&ccedil;eren kaps&uuml;ller yerine <strong>balık kıkırdağından elde edilmiş kaps&uuml;l</strong> i&ccedil;ine konulmuş helal sertifikası olan <strong>omega-3</strong> tercih edilmelidir.</li> </ul> <p>Sağlıklı beslenme ve Sağlıklı uykudan devam, Selametle kalınız.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Daha fazlası i&ccedil;in<a href="https://www.saglikveuyku.com/">https://www.saglikveuyku.com/</a>adresini ziyaret edebilirsiniz.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Soru ve istekleriniz i&ccedil;in;</p> <p><a href="mailto:saglikveuyku@gmail.com">saglikveuyku@gmail.com</a> adresi ile iletişime ge&ccedil;ebilirsiniz.</p> <p>Do&ccedil;. Dr. Mustafa SAYGIN</p> <p>S&uuml;leyman Demirel &Uuml;niversitesi Tıp Fak&uuml;ltesi</p> <p>Temel Tıp Bilimleri B&ouml;l&uuml;m&uuml;,</p> <p>Fizyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı, Isparta, T&uuml;rkiye.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p>
Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve haber111.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.