Tereddüt, insan ruhunun eşiğidir.

Tereddüt, insan ruhunun eşiğidir. Evet sevgili dostlar, önceki iki yazımızda başladığımız Matrix ve insanın kendisini arama yolculuğuna dair yazımızın son serisindeyiz. … Matrix’te ilk eşik, Neo’nun bilgisayar ekranında beliren o kısa cümle ile gösterilmişti: ‘Follow the white rabbit’ Beyaz tavşanı takip et! Bu sadece bir yönlendirme değildi; insanın içsel yolculuğunda duyduğu en eski çağrının modern bir tercümesiydi. İnsanı içeriye, özüne doğru çeken görünmez çekim alanıydı. Hayat bize de ara ara böyle işaretler gönderir. Bu işaretler bazılarına göre tesadüf, bazılarına göre bir denk geliş, bazılarına göre ise bir içsel hatırlatmadır. Her tanımın işaret ettiği tek yer olduğu, fıtri bir hakikattir oysa. Hakikati gösteren o işaret bazen bir cümledir. Bazen bir rüya. Bazen hiç tanımadığımız birinin ağzından dökülen anlamlı bir söz. Bazen de gündelik bir anın içindeki küçük tuhaflıklar… Beyaz tavşan, bilinçdışının kapıda bekleyen habercisidir. Yola düşmeye hazır olan ruha “Gel, içeri doğru bir adım at” diyen semboldür. Evet devam edelim; Neo’nun ilk tepkisi ilginçtir: tereddüt. Tereddüt, insan ruhunun eşiğidir, demiştik girişte. Evet, bir tarafın git dediği, diğer tarafın kal diye fısıldadığı o dakika.. İçsel dönüşümün en kritik yeri, kırılma noktasıdır. Çünkü insan, hakikate adım atmadan önce mutlaka bir duraksama bir çekilme hisseder. Kim bilir kaç kişi bu yüzden yola hiç başlayamaz. Kaç kişi bu adımı atmak için bir ömür bekler. Hakikatin kapısına dayanmışken, geri dönmeyi düşündüğümüz o an Kendimizle ilgili bildiklerimizin çökmeye başlayacağından korktuğumuz o an Yeni bir kimliğe, yeni bir sorumluluğa hazır olup olmadığımızı tarttığımız o an.. Tereddütün, yolun düşmanı değil; aksine, yolun doğal bir parçası olduğunu anladığımızda, korkularımız, kaygılarımız bir nebze de olsa diner. Her büyük dönüşümden önce insan biraz korkar. Çünkü ego, bilinmeyene tahammül edemez. Alıştığı karanlığı, rahatsız da olsa terk etmek istemez. Kendisini tanımış olmaktan çok, kendisini tanımlamış olmaya alışmıştır. Özetle dostlar beyaz tavşanı takip etmek; İçten gelen fıtri tınıyı ciddiye almaktır. Kalbin fısıltısına güvenmektir. Dış dünyanın gürültüsüne rağmen içerideki ince sesi duyabilmektir. Korkuya rağmen yürüyebilmek, belirsizliğe rağmen ilerleyebilmektir. O ilk eşiği tüm tereddütlere rağmen aşmayı başarınca, sonrası çorap söküğü gibi geliyor. Neo, her bölümde yaşadığı aydınlanmalarla matrix’in gizemlerini çözmeyi heyecanla deneyimliyordu. … Makineler sahnesini hatırlarsınız. Matrix evreninde insanın ürettiği makineler, sonunda efendisine hükmeder. Bu, matrix’te işlenen teknolojik bir korku masalından öte bir varoluş metaforudur. İnsan, kendi eliyle yaptığı şeylerin tutsağı haline gelir. Bugün de öyle değil mi? Ekranlarımız, algoritmalar, hız, tüketim, sahip olma ve hükmetme hırsı.. Hepsi bizim yaptığımız şeyler; ama bizi yönetiyorlar artık. Matrix, insanın kendi kurduğu düzenin içinde kaybolmasını anlatır. Makineler, aslında insanın unutulmuş yönlerini temsil eder: Ruhunu terk eden, sadece işleyen bir varlık haline gelmiş insanın gölgesidir onlar. Makineleşmiş insan, Matrix’in en ürkütücü kehanetidir. Neo’nun mücadelesi bu yüzden bir savaş değil, bir hatırlayış yolculuğudur. Ruha ve yaratılmışların kendisine tabi olması gibi ulvi bir lütfa mazhar olan insanın; “Ben yalnızca et ve kemikten ibaret değilim, cesedim gibi kalbin ve ruhun da bir vazifesi var.” diyebilmesinin sembolüdür. Bu söyleyiş ve idrak onu yeniden kainatın efendisi kılacak, yaratılmışlar içindeki konumunu ortaya çıkaracaktır. Neo, filmin sonunda ‘görmeye’ başladığında Kurşunları durdurur, zamanı büker. Bu sahne, fizik ötesi bir kehanet değil Hakikati algılayan bilincin sınırlarını aşmasıdır. Zaman ve mekân, hepsi zihnin kurduğu duvarlardır. İnsan, o duvarların ötesine geçtiğinde, yaratılışın/özün manasını anlar. Matrix’te Neo’nun Oracle ile karşılaşması, dışarıdan bakıldığında sadece bir kehanet sahnesi gibi görünür. Oysa içsel yolculuğu ciddiye alan herkes bilir ki, gerçek kahinler dışarıda değil, içeridedir. Oracle’ın Neo’ya söylediği cümlelerde geçtiği gibi; idrak kapıları kimseye dışarıdan açılmaz. İnsan, kendisini kendi elinden tutarak yürütmek zorundadır. Hepimiz hayatımızın bir yerinde kendi Oracle’ımızla karşılaşırız. Bazen bu bir cümledir. Bazen bir kırılmadır. Bazen de küçük bir başarısızlıktır. İnsan, hakikate mecbur değil; hakikate davetlidir. Davet edilen ise yola bizzat adım atmak zorundadır. Oracle’ın mutfağı bu yüzden önemlidir. Mutfak, dönüşümün piştiği yerdir. Yemeğin ateşte olgunlaşması gibi insan da tecrübenin ateşinden geçerek olgunlaşır. Tavandaki çatlak, Neo’ya söylenen “vazo” uyarısı.. Bunların hepsi, “Korktuğun şey aslında çoktan oldu” mesajının sembolüdür. Hayat da böyle değil midir? Bir korku, kendi kendisine dokunan bir el gibidir. Bir kaygı, gerçeği henüz yaşanmadan tüketir. Bir endişe, zaten gerçekleşmiş bir ihtimali zihinde büyütür. Oracle’ın amacı Neo’ya kaderi göstermek değil, Neo’yu kaderiyle tanıştırmaktır. Çünkü içsel yürüyüşte “ben kimim?” sorusu, yalnızca cevap için sorulmaz; yürüyeni yürüten güçtür o. İnsan “Ben kimim?” diye sorduğu her seferde biraz daha içeriye iner. Biraz daha kendiyle yüzleşir. Biraz daha kendi hakikatine yaklaşır. Neo’nun hakikat yolculuğu da böyle başlar. Çünkü bazı gerçekler, biz hazır olmadan açıklanmaz. Ve bazı sözler, bizi içsel bir olgunluğa davet etmek için eksik bırakılır. Oracle Neo’ya tam olarak bunu yapar: onu kendisiyle buluşturmak için cevapları onun bulmasına fırsat verir. Ta ki Neo, beyaz tavşanı takip etsin de kendi hakikatini bulsun.. Selam ve muhabbetle kalın Cevahir Aydın | Küçük Dünyam