Prof.Dr Cahit KURBANOĞLU
Köşe Yazarı
Prof.Dr Cahit KURBANOĞLU
 

İSLAM BİLİM ADAMLARI

<p>F&Acirc;R&Acirc;B&Icirc; 2</p> <p>Rivayetlerde, Farabi, Seyf&uuml;ddevle&rsquo;nin meclisine ilk defa girdiğinde, oturmasına izin verilmiş,&nbsp;</p> <p>Farabi Seyf&uuml;ddevle&#39;ye &quot;Senin oturduğun yere mi, yoksa kendi yerime mi&quot; diye sormuş. Kendi yerine oturması s&ouml;ylenince, herkesi &ccedil;iğneyerek gelip h&uuml;k&uuml;mdarın yanına oturmuş.&nbsp;</p> <p>H&uuml;k&uuml;mdar bunun &uuml;zerine sadece etrafındakilerle kendi aralarında konuştuğu bir dil ile Farabi&#39;ye bazı şeyler soracağı, cevap veremezse dışarı atmalarını s&ouml;ylemiş.&nbsp;</p> <p>Ama Farabi, bu &ouml;zel dille konuşmaya cevap vermiş ve bu dili nereden bildiği sorulunca da &quot;yetmiş&quot; dil bildiğini s&ouml;ylemiş.&nbsp;</p> <p>Arap&ccedil;a bir kelime veya terimin Grek&ccedil;e, S&uuml;ry&acirc;n&icirc;ce, Fars&ccedil;a ve Soğdca&rsquo;daki karşılıklarını verdiğine bakılırsa, ana dilinden başka beş altı dili az veya &ccedil;ok bildiği kabul edilmektedir.<br /> &nbsp;<br /> M&uuml;zik alanında yetenekli olan Farabi, orada &ouml;nce g&uuml;ld&uuml;r&uuml;c&uuml; bir par&ccedil;a &ccedil;alıp herkesi g&uuml;ld&uuml;rm&uuml;ş, sonra ağlatıcı bir par&ccedil;a &ccedil;alıp herkesi ağlatmış, sonunda da uyutucu bir par&ccedil;a &ccedil;alıp herkesi uyutmuş ve oradan gitmiş. H&uuml;k&uuml;mdar Seyf&uuml;ddevle filozofu yanında tutmak i&ccedil;in &ccedil;eşitli&nbsp; imkanlar vaat etmiş, Farabi bunları reddederek d&ouml;rt dirhem gibi c&uuml;zi bir maaşla yaşadığı aktarılmaktadır.</p> <p>Farabi&rsquo;nin &ouml;ğretimi Pisagor ve Pascal gibi uzlaştırıcı, akıl y&uuml;r&uuml;tme (el-istidl&acirc;l) metodunu kullanarak başlar. Matematiksel bir sonu&ccedil;tan başlayarak mistisizme ulaşır, fakat mistisizmi bir felsefi sistemden &ccedil;ok bir ruh hali olarak g&ouml;r&uuml;r.<br /> &nbsp;<br /> Eserlerinin &ouml;nemli bir kısmının dil merkezli olması mantık&ccedil;ıların Arap grameri yerine Yunan gramerinin konulmasını g&uuml;ndeme getirmesine yol a&ccedil;tı.<br /> Ancak Aristo mantığı Arap diline uyarlanırken ortaya sorunlar &ccedil;ıktı, &ccedil;&uuml;nk&uuml; Aristo&#39;nun kategorileri ile Arap nahivcilerinin (gramerciler) t&uuml;remiş kelime grupları arasında bir farklılık vardı.<br /> İşte Farabi Aristo mantığındaki karışıklıklara &ccedil;&ouml;z&uuml;mler gelişmiş, mantık ve dil felsefesi &uuml;zerinde &ccedil;ok &ouml;nemli &ccedil;alışmalar yapmış ve Arap&ccedil;anın mantık ve felsefe konularını rahat&ccedil;a kullanılabilir bir dil haline gelmesine sebep olmuştur.<br /> &nbsp;<br /> Dil Felsefesi, Bilgi Felsefesi ve Mantık, Tabiat Felsefesi, Metafizik ve Psikoloji, Siyaset Felsefesi bilimlerini sınıflandırmıştır.<br /> &nbsp;<br /> Bu yayınımız ile İsl&acirc;m Bilim Adamlarını bilimsel y&ouml;nleri ile yorum yapmadan tanıtmaya &ccedil;alışıyoruz. Bu onların &ccedil;alışmalarını her y&ouml;n&uuml; ile kabul etmekten &ccedil;ok, hangi bilim adamının hangi bilimlerde &ccedil;alıştığını ortaya koymaktır. Onun i&ccedil;in bilimin gereği, var olan isimleri eserleri ile tanıtmaktır.&nbsp;</p> <p>Bilimsel y&ouml;nden elbette ki yanlış, eksik ve kabul edilemez y&ouml;nlerinin olacağı ka&ccedil;ınılmazdır. Ancak &ldquo;bilim maluma tabi&rdquo; olduğu i&ccedil;in, karanlık aydınlığa nasıl vesile oluyorsa, yanlış &ccedil;alışmalar da doğruların ortaya &ccedil;ıkmasına sebep olmaktadır.&nbsp;</p> <p>&Ouml;zellikle Felsefe ile uğraşanlar maalesef bazı vartalara d&uuml;şt&uuml;klerini, bu alanda bilimsel &ccedil;alışmalar yapanlar bir&ccedil;ok tahkikat&ccedil;ılar ortaya koymuşlardır.<br /> &nbsp;<br /> Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu</p> <p>10.11.2020</p>
Ekleme Tarihi: 10 Kasım 2020 - Salı

İSLAM BİLİM ADAMLARI

<p>F&Acirc;R&Acirc;B&Icirc; 2</p> <p>Rivayetlerde, Farabi, Seyf&uuml;ddevle&rsquo;nin meclisine ilk defa girdiğinde, oturmasına izin verilmiş,&nbsp;</p> <p>Farabi Seyf&uuml;ddevle&#39;ye &quot;Senin oturduğun yere mi, yoksa kendi yerime mi&quot; diye sormuş. Kendi yerine oturması s&ouml;ylenince, herkesi &ccedil;iğneyerek gelip h&uuml;k&uuml;mdarın yanına oturmuş.&nbsp;</p> <p>H&uuml;k&uuml;mdar bunun &uuml;zerine sadece etrafındakilerle kendi aralarında konuştuğu bir dil ile Farabi&#39;ye bazı şeyler soracağı, cevap veremezse dışarı atmalarını s&ouml;ylemiş.&nbsp;</p> <p>Ama Farabi, bu &ouml;zel dille konuşmaya cevap vermiş ve bu dili nereden bildiği sorulunca da &quot;yetmiş&quot; dil bildiğini s&ouml;ylemiş.&nbsp;</p> <p>Arap&ccedil;a bir kelime veya terimin Grek&ccedil;e, S&uuml;ry&acirc;n&icirc;ce, Fars&ccedil;a ve Soğdca&rsquo;daki karşılıklarını verdiğine bakılırsa, ana dilinden başka beş altı dili az veya &ccedil;ok bildiği kabul edilmektedir.<br /> &nbsp;<br /> M&uuml;zik alanında yetenekli olan Farabi, orada &ouml;nce g&uuml;ld&uuml;r&uuml;c&uuml; bir par&ccedil;a &ccedil;alıp herkesi g&uuml;ld&uuml;rm&uuml;ş, sonra ağlatıcı bir par&ccedil;a &ccedil;alıp herkesi ağlatmış, sonunda da uyutucu bir par&ccedil;a &ccedil;alıp herkesi uyutmuş ve oradan gitmiş. H&uuml;k&uuml;mdar Seyf&uuml;ddevle filozofu yanında tutmak i&ccedil;in &ccedil;eşitli&nbsp; imkanlar vaat etmiş, Farabi bunları reddederek d&ouml;rt dirhem gibi c&uuml;zi bir maaşla yaşadığı aktarılmaktadır.</p> <p>Farabi&rsquo;nin &ouml;ğretimi Pisagor ve Pascal gibi uzlaştırıcı, akıl y&uuml;r&uuml;tme (el-istidl&acirc;l) metodunu kullanarak başlar. Matematiksel bir sonu&ccedil;tan başlayarak mistisizme ulaşır, fakat mistisizmi bir felsefi sistemden &ccedil;ok bir ruh hali olarak g&ouml;r&uuml;r.<br /> &nbsp;<br /> Eserlerinin &ouml;nemli bir kısmının dil merkezli olması mantık&ccedil;ıların Arap grameri yerine Yunan gramerinin konulmasını g&uuml;ndeme getirmesine yol a&ccedil;tı.<br /> Ancak Aristo mantığı Arap diline uyarlanırken ortaya sorunlar &ccedil;ıktı, &ccedil;&uuml;nk&uuml; Aristo&#39;nun kategorileri ile Arap nahivcilerinin (gramerciler) t&uuml;remiş kelime grupları arasında bir farklılık vardı.<br /> İşte Farabi Aristo mantığındaki karışıklıklara &ccedil;&ouml;z&uuml;mler gelişmiş, mantık ve dil felsefesi &uuml;zerinde &ccedil;ok &ouml;nemli &ccedil;alışmalar yapmış ve Arap&ccedil;anın mantık ve felsefe konularını rahat&ccedil;a kullanılabilir bir dil haline gelmesine sebep olmuştur.<br /> &nbsp;<br /> Dil Felsefesi, Bilgi Felsefesi ve Mantık, Tabiat Felsefesi, Metafizik ve Psikoloji, Siyaset Felsefesi bilimlerini sınıflandırmıştır.<br /> &nbsp;<br /> Bu yayınımız ile İsl&acirc;m Bilim Adamlarını bilimsel y&ouml;nleri ile yorum yapmadan tanıtmaya &ccedil;alışıyoruz. Bu onların &ccedil;alışmalarını her y&ouml;n&uuml; ile kabul etmekten &ccedil;ok, hangi bilim adamının hangi bilimlerde &ccedil;alıştığını ortaya koymaktır. Onun i&ccedil;in bilimin gereği, var olan isimleri eserleri ile tanıtmaktır.&nbsp;</p> <p>Bilimsel y&ouml;nden elbette ki yanlış, eksik ve kabul edilemez y&ouml;nlerinin olacağı ka&ccedil;ınılmazdır. Ancak &ldquo;bilim maluma tabi&rdquo; olduğu i&ccedil;in, karanlık aydınlığa nasıl vesile oluyorsa, yanlış &ccedil;alışmalar da doğruların ortaya &ccedil;ıkmasına sebep olmaktadır.&nbsp;</p> <p>&Ouml;zellikle Felsefe ile uğraşanlar maalesef bazı vartalara d&uuml;şt&uuml;klerini, bu alanda bilimsel &ccedil;alışmalar yapanlar bir&ccedil;ok tahkikat&ccedil;ılar ortaya koymuşlardır.<br /> &nbsp;<br /> Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu</p> <p>10.11.2020</p>
Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve haber111.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.