İSLAM BİLİM ADAMLARI

<p>EBU REYHAN MUHAMMED BİN AHMED EL-BİR&Ucirc;N&Icirc; (973&nbsp; (Harezm-K&acirc;s)- 1048)<br /> &nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;<br /> Batı dillerinde adı Alberuni veya Aliboron olarak bilinir.&nbsp;<br /> G&ouml;kbilim, matematik, tabi bilimler, astroloji, coğrafya, tarih alanındaki &ccedil;alışmalarıyla tanınır.<br /> Afrigoğulları (&Acirc;l-i Irak) hanedanı yanında sarayda matematik ve astroloji eğitimi aldı.<br /> 17 yaşındayken ilk kitabını yazan Bir&ucirc;ni Harezm&rsquo;in, Me&#39;m&ucirc;n&icirc;ler hanedanının y&ouml;netimine girmesi ile İran&rsquo;a giderek bir s&uuml;re orada kalmıştır.<br /> &nbsp;<br /> El &Acirc;s&acirc;r&rsquo;ul B&acirc;kiye adlı kitabını Ziy&acirc;r&icirc;lerin sarayında yazıp, iki yıl sonra memleketine geri d&ouml;nd&uuml;.Burada g&ouml;kbilim ve astroloji &uuml;zerine &ccedil;alışmaya başladı.<br /> &Ouml;mr&uuml;n&uuml;n sonlarında Gazze&nbsp; şehrine gelerek Gazneliler&#39;in himayesine girip, sarayda b&uuml;y&uuml;k itibar g&ouml;r&uuml;ş ve Gazneli Mahmut&#39;un Hindistan seferine katılmıştır.<br /> Uzun zamandır hazırladığı Tahd&icirc;du Nih&acirc;yet&rsquo;il Em&acirc;kin adlı eserini 1025 yılında yayınlamıştır.<br /> &nbsp;<br /> Astronomi &uuml;zerine yazdığı Kan&ucirc;n-i Mes&#39;&ucirc;d&icirc; adlı eserini Gazneli Mahmud&#39;un oğlu Sultan Mesud&#39;a ithaf etmiş,&nbsp;<br /> Sultan Mesut da bunun &uuml;zerine kendisine bir fil y&uuml;k&uuml; g&uuml;m&uuml;ş&uuml; hediye edince,<br /> &nbsp;&quot;Bu armağan beni baştan &ccedil;ıkarır, bilimden uzaklaştırır.&quot; diyerek bu hediyeyi geri &ccedil;evirmiştir.<br /> &nbsp;<br /> Bir&ucirc;ni eczacılıkta uygulamalı eğitime, kitaplardan &ccedil;ok daha fazla &ouml;nem veren ilk bilim adamlarındandır.<br /> Meşhur İslam Biim Adamlarından olan Bir&ucirc;ni, elle tutarak ve g&ouml;zlemleyerek veri toplamanın insana, kitap okumaktan &ccedil;ok daha fazla yarar sağladığına inanmış ve bunu uygulamıştır.<br /> &nbsp;<br /> İlk eserlerinden biri Asar-&uuml;l Bakiye&rsquo;dir, El-B&icirc;r&ucirc;n&icirc;&rsquo;nin eserlerinin sayısı y&uuml;z seksen civarındadır.&nbsp;<br /> Yetmiş adet Astronomi ve yirmi adet de Matematik kitabı bulunmaktadır.<br /> &nbsp;<br /> Tıp, Biyoloji, Bitkiler, Madenler, Hayvanlar, Şıfalı otlar &uuml;zerine bilgilerini bir dizi halinde kitaplaştırmıştır.&nbsp;<br /> Ancak bu eserlerden sadece yirmi beş civarı g&uuml;n&uuml;m&uuml;ze kadar gelebilmiştir.<br /> &nbsp;<br /> B&icirc;r&ucirc;n&icirc;&nbsp; matematikte biliminde yaşadığı y&uuml;zyılın en b&uuml;y&uuml;k &ouml;nc&uuml;l&uuml;k yapmış meşhurlardandır.<br /> &nbsp;<br /> Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu<br /> 26.11.2020</p>