İSLAM BİLİM ADAMLARI
<p>İbn Heysem, eserlerinde, ışığın büyük ama sonlu bir hıza sahip olduğunu ve ışığın kırılması olayının ışığın farklı maddeler (ortamlar) içindeki hızlarının farklı olmasından kaynaklandığını ortaya koymuştur.</p>
<p>İbn Heysem, küresel ve parabolik aynaları incelemiş, bir mercek yardımıyla kırılma olayının odaklama sonucu nasıl görüntü oluşturduğunu, görüntünün nasıl büyütebileceğini anlamış ve bu aynada neden sapma meydana geldiğini matematiksel olarak hesaplamıştır. </p>
<p>El-Biruni ve İbn Sina birbirlerinden bağımsız olarak İbn el-Heysem’in “görmeyi sağlayan şey, gözden çıkarak nesneye giden ışınlar değildir; tersine, algılanan nesnenin görünümü gözün içine doğru gider ve gözün saydam cismi (yani mercekler) tarafından biçimi değiştirilerek şekillenir” ifadelerine katılmışlardır.</p>
<p>İbn el-Heysem, “bir ortamdan geçen bir ışık ışınının en kolay ve çabuk olan yoldan gideceğini” ortaya koymuştur. <br />
“Eylemsizlik Kanunu’ndan” söz ederek “Her cisim, hareketini değiştirecek kuvvetler uygulanmadığı sürece bulunduğu konumu korur ya da doğrusal bir yörüngede düzgün hareketini sürdürür” görüşünü bilime kazandırmıştır.</p>
<p>İbn el-Heysem “içbükey aynalarda görüntüyü büyütme ve güneş ışınlarını bir noktada toplama etkilerini” incelemiş, kullandığı mercekler yardımıyla bir düzenek tasarlayarak, “karanlık oda”nın ilk denemesinde bulunmuştur. <br />
Işık ışınlarının hava ve su gibi farklı yoğunluktaki ortamlardan birinden diğerine geçerken kırılmaları konusunda açıklamalarda bulunmuştur. <br />
Ayrıca bunlara dayanarak atmosfer tabakasının kalınlığını, çok önemli bir hassasiyetle, 15 km olarak doğru ve gerçeğe en yakın bir şekilde hesaplamıştır.</p>
<p>İbn el-Heysem’e göre bizim yakındaki bir nesneyi daha büyük ve uzaktaki nesneyi daha küçük görmemiz; diğer bir ifade ile uzaktaki nesnenin küçük görünmesinin sebebi, göze daha küçük bir açıyla gelmesindendir. <br />
Kırılma konusuna derinlik kazandıran İbn el-Heysem, ışığın saydam ortamlarda izleyeceği yolları belirtmiş fakat sinüs kanununa ulaşamamıştır.</p>
<p>İbn-i Heysem'in optik araştırmalarında deneyselliğin sistemik ve yöntem güvenilirliği hakkındaki bir sözünde; “saydam bir ortamdan diğer saydam bir ortama geçen ışık demetinin bir kısmı bu ortamları ayıran yüzey üzerinden yansırken, geriye kalan kısmı doğrultusunu değiştirerek diğer ortama geçer” iddiasını ortaya koymuştur. <br />
Ayrıca ışığın saydam bir ortamdan diğer saydam ortama geçerken doğrultusunu değiştirmesine de kırılma ismini vermiştir. </p>
<p>Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu<br />
12.03.2021</p>
Ekleme
Tarihi: 12 Mart 2021 - Cuma
İSLAM BİLİM ADAMLARI
<p>İbn Heysem, eserlerinde, ışığın büyük ama sonlu bir hıza sahip olduğunu ve ışığın kırılması olayının ışığın farklı maddeler (ortamlar) içindeki hızlarının farklı olmasından kaynaklandığını ortaya koymuştur.</p>
<p>İbn Heysem, küresel ve parabolik aynaları incelemiş, bir mercek yardımıyla kırılma olayının odaklama sonucu nasıl görüntü oluşturduğunu, görüntünün nasıl büyütebileceğini anlamış ve bu aynada neden sapma meydana geldiğini matematiksel olarak hesaplamıştır. </p>
<p>El-Biruni ve İbn Sina birbirlerinden bağımsız olarak İbn el-Heysem’in “görmeyi sağlayan şey, gözden çıkarak nesneye giden ışınlar değildir; tersine, algılanan nesnenin görünümü gözün içine doğru gider ve gözün saydam cismi (yani mercekler) tarafından biçimi değiştirilerek şekillenir” ifadelerine katılmışlardır.</p>
<p>İbn el-Heysem, “bir ortamdan geçen bir ışık ışınının en kolay ve çabuk olan yoldan gideceğini” ortaya koymuştur. <br />
“Eylemsizlik Kanunu’ndan” söz ederek “Her cisim, hareketini değiştirecek kuvvetler uygulanmadığı sürece bulunduğu konumu korur ya da doğrusal bir yörüngede düzgün hareketini sürdürür” görüşünü bilime kazandırmıştır.</p>
<p>İbn el-Heysem “içbükey aynalarda görüntüyü büyütme ve güneş ışınlarını bir noktada toplama etkilerini” incelemiş, kullandığı mercekler yardımıyla bir düzenek tasarlayarak, “karanlık oda”nın ilk denemesinde bulunmuştur. <br />
Işık ışınlarının hava ve su gibi farklı yoğunluktaki ortamlardan birinden diğerine geçerken kırılmaları konusunda açıklamalarda bulunmuştur. <br />
Ayrıca bunlara dayanarak atmosfer tabakasının kalınlığını, çok önemli bir hassasiyetle, 15 km olarak doğru ve gerçeğe en yakın bir şekilde hesaplamıştır.</p>
<p>İbn el-Heysem’e göre bizim yakındaki bir nesneyi daha büyük ve uzaktaki nesneyi daha küçük görmemiz; diğer bir ifade ile uzaktaki nesnenin küçük görünmesinin sebebi, göze daha küçük bir açıyla gelmesindendir. <br />
Kırılma konusuna derinlik kazandıran İbn el-Heysem, ışığın saydam ortamlarda izleyeceği yolları belirtmiş fakat sinüs kanununa ulaşamamıştır.</p>
<p>İbn-i Heysem'in optik araştırmalarında deneyselliğin sistemik ve yöntem güvenilirliği hakkındaki bir sözünde; “saydam bir ortamdan diğer saydam bir ortama geçen ışık demetinin bir kısmı bu ortamları ayıran yüzey üzerinden yansırken, geriye kalan kısmı doğrultusunu değiştirerek diğer ortama geçer” iddiasını ortaya koymuştur. <br />
Ayrıca ışığın saydam bir ortamdan diğer saydam ortama geçerken doğrultusunu değiştirmesine de kırılma ismini vermiştir. </p>
<p>Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu<br />
12.03.2021</p>
Yazıya ifade bırak !
Bu yazıya hiç ifade kullanılmamış ilk ifadeyi siz kullanın.
Okuyucu Yorumları
(0)
Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.
Diğer Yazıları
14
Nisan
11
Nisan
06
Nisan
02
Nisan