İSLAM BİLİM ADAMLARI EL-BİRÛNÎ 2
<p>İSLAM BİLİM ADAMLARI<br />
<br />
<br />
EL-BİRÛNÎ 2<br />
<br />
Bîrûnî, trigonometrik fonksiyonlarda yarıçapın bir birim olarak kabul edilmesini teklif eden ilk kişi olup sinüs ve kosinüs gibi fonksiyonlara sekant, kosekant ve kotanjant fonksiyonlarını ilave etmiştir. <br />
<br />
Bîrûnî’nin bu yönü batı dünyası tarafından ancak iki asır sonra keşfedilip kullanılabilmiştir.<br />
<br />
Bîrûnî’nin trigonometriyi kullanarak bir dağın yüksekliğini, ufuk alçalması açısını ölçerek, meridyen yayı uzunluğunu hesaplaması, önemli bir çalışmasıdır.<br />
<br />
Kanun adlı eserinde Aristo ve Batlamyus'un görüşlerini tartışma konusu yaparak, bilim tarihinde ilk defa Dünya’nın kendi ekseninde döndüğünü keşfetmiştir.<br />
<br />
Ayrıca gerilim düzleminin gök apsisine göre eğikliğini en yakın değerlerde hesaplamıştır. <br />
<br />
Bîrûnî, "Kitâbü’l-Camahir fi Mârifeti'l-Cevâhir" (Türkçe: Cevherlerin özellikleri üstüne) adlı kitabında 23 katı maddenin ve altı sıvı maddenin özgül ağırlıklarını bugünkü değerlerine çok yakın olarak hesaplamıştır.<br />
<br />
Birûni, Tıp alanında da birçok eser vermiş ve kadın ve doğum hastalıkları, sezeryan üzerine ilk defa ameliyatlar yapmıştır.<br />
<br />
Birûni, şifalı otlar ve birtakım ilaçlar üzerine yazdığı "Kitabu's Saydane" isimli kitabında üç bin kadar bitkinin neye yaradığını ve nasıl kullanıldığı keşfetmiştir.<br />
<br />
İlaçların yanında o bitkinin Arapça, Farsça, Yunanca, Sanskritçe ve Türkçe gibi başka dillerdeki adının yer alması da etimolojik açısından çok önemli bir gelişmedir.<br />
<br />
Birûni, Kitab - ül Saydele fi l-tıb’ ında, tıp için çok önemli bir tespiti ortaya koymaktadır:<br />
"Tıbbın en önemli gerçeklerinden birisi, tıpla ilgilenen kişilerin doğa bilimlerini de incelemeleri ve doğa yasalarını tam anlamıyla kavrayabilmiş olmalarıdır. Ne yazık ki çağımızda insanlar kulaktan dolma bilgilerle yetinmektedirler. Ancak ustalardan sanatının temel özelliklerini yılmadan öğrenip, bunları gereğince uygulayabilenler ustalığa ulaşmayı umabilirler." <br />
<br />
İbn-i Sînâ ve Aristo'nun yaklaşımına sürekli karşı çıkan Bîrûnî, İbn-i Sînâ ile yazışırken yaptığı tartışmalardan bir kısmı günümüze kadar ulaşmıştır. <br />
<br />
Birûni tek yaratıcı inancını benimseyerek Evren'in bir başlangıcının olduğunu, öncesiz bir Evren'in yaratanı inkar sayılması demek olduğunu savunmuştur. <br />
</p>
<p>El-Birûni'nin Ay'ın farklı durumlarını gösteren modellemesi (resim)</p>
<p>Biruni tarafından Dünya'nın çapı ve çevresini ölçme için önerilen ve kullanılan diagram (resim)<br />
<br />
Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu<br />
30.11.2020</p>
Ekleme
Tarihi: 30 Kasım 2020 - Pazartesi
İSLAM BİLİM ADAMLARI EL-BİRÛNÎ 2
<p>İSLAM BİLİM ADAMLARI<br />
<br />
<br />
EL-BİRÛNÎ 2<br />
<br />
Bîrûnî, trigonometrik fonksiyonlarda yarıçapın bir birim olarak kabul edilmesini teklif eden ilk kişi olup sinüs ve kosinüs gibi fonksiyonlara sekant, kosekant ve kotanjant fonksiyonlarını ilave etmiştir. <br />
<br />
Bîrûnî’nin bu yönü batı dünyası tarafından ancak iki asır sonra keşfedilip kullanılabilmiştir.<br />
<br />
Bîrûnî’nin trigonometriyi kullanarak bir dağın yüksekliğini, ufuk alçalması açısını ölçerek, meridyen yayı uzunluğunu hesaplaması, önemli bir çalışmasıdır.<br />
<br />
Kanun adlı eserinde Aristo ve Batlamyus'un görüşlerini tartışma konusu yaparak, bilim tarihinde ilk defa Dünya’nın kendi ekseninde döndüğünü keşfetmiştir.<br />
<br />
Ayrıca gerilim düzleminin gök apsisine göre eğikliğini en yakın değerlerde hesaplamıştır. <br />
<br />
Bîrûnî, "Kitâbü’l-Camahir fi Mârifeti'l-Cevâhir" (Türkçe: Cevherlerin özellikleri üstüne) adlı kitabında 23 katı maddenin ve altı sıvı maddenin özgül ağırlıklarını bugünkü değerlerine çok yakın olarak hesaplamıştır.<br />
<br />
Birûni, Tıp alanında da birçok eser vermiş ve kadın ve doğum hastalıkları, sezeryan üzerine ilk defa ameliyatlar yapmıştır.<br />
<br />
Birûni, şifalı otlar ve birtakım ilaçlar üzerine yazdığı "Kitabu's Saydane" isimli kitabında üç bin kadar bitkinin neye yaradığını ve nasıl kullanıldığı keşfetmiştir.<br />
<br />
İlaçların yanında o bitkinin Arapça, Farsça, Yunanca, Sanskritçe ve Türkçe gibi başka dillerdeki adının yer alması da etimolojik açısından çok önemli bir gelişmedir.<br />
<br />
Birûni, Kitab - ül Saydele fi l-tıb’ ında, tıp için çok önemli bir tespiti ortaya koymaktadır:<br />
"Tıbbın en önemli gerçeklerinden birisi, tıpla ilgilenen kişilerin doğa bilimlerini de incelemeleri ve doğa yasalarını tam anlamıyla kavrayabilmiş olmalarıdır. Ne yazık ki çağımızda insanlar kulaktan dolma bilgilerle yetinmektedirler. Ancak ustalardan sanatının temel özelliklerini yılmadan öğrenip, bunları gereğince uygulayabilenler ustalığa ulaşmayı umabilirler." <br />
<br />
İbn-i Sînâ ve Aristo'nun yaklaşımına sürekli karşı çıkan Bîrûnî, İbn-i Sînâ ile yazışırken yaptığı tartışmalardan bir kısmı günümüze kadar ulaşmıştır. <br />
<br />
Birûni tek yaratıcı inancını benimseyerek Evren'in bir başlangıcının olduğunu, öncesiz bir Evren'in yaratanı inkar sayılması demek olduğunu savunmuştur. <br />
</p>
<p>El-Birûni'nin Ay'ın farklı durumlarını gösteren modellemesi (resim)</p>
<p>Biruni tarafından Dünya'nın çapı ve çevresini ölçme için önerilen ve kullanılan diagram (resim)<br />
<br />
Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu<br />
30.11.2020</p>
Yazıya ifade bırak !
Bu yazıya hiç ifade kullanılmamış ilk ifadeyi siz kullanın.
Okuyucu Yorumları
(0)
Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.
Diğer Yazıları
14
Nisan
11
Nisan
06
Nisan
02
Nisan