Prof.Dr Cahit KURBANOĞLU
Köşe Yazarı
Prof.Dr Cahit KURBANOĞLU
 

İSLAM BİLİM ADAMLARI EL-KİNDî

<p>Kind&icirc;&lsquo;ye g&ouml;re pas ve kirden temizlenip arınan insanın nefsinde varlığa ait b&uuml;t&uuml;n bilgi formları belirmeye başlar. Kind&icirc;, &ouml;zellikle insanın akıl erdiremediği konularda vahyin kılavuzluğunun gerekli olduğunu g&ouml;rm&uuml;şt&uuml;r.&nbsp;<br /> El-Kindi&lsquo;ye g&ouml;re bir filozofun, varlık hakkında araştırma yapmak ve bilgi edinmek i&ccedil;in d&ouml;rt soru sorması gerekmektedir. Bunlar, &ldquo;var mıdır, nedir, nasıldır ve ni&ccedil;indir?&rdquo; sorularıdır.</p> <p>Filozof Kindi, kendi d&ouml;neminde &acirc;lemin ezel&icirc; olduğunu savunan materyalistlere karşı, &ldquo;onun Allah&rsquo;ın h&uuml;r ve mutlak iradesinin bir sonucu olarak yoktan yaratıldığını&rdquo;, bir&ccedil;ok eserinde aksiyomatik (bed&icirc;h&icirc;) hipotezlerden hareketle ispata &ccedil;alışır.</p> <p>Kindi, &Ouml;klid&rsquo;den beri bilinen aksiyomları &acirc;lemin yaratılmışlığını sonsuz bir niceliğin imk&acirc;nsız olduğu ilkesine dayandırarak ispatlar. Buna g&ouml;re,&nbsp;<br /> 1. Birbirinden b&uuml;y&uuml;k olmayan aynı cinsten nicelikler eşittir;&nbsp;<br /> 2. Eşitlerden birinin miktarı arttırılınca hem diğer eşitlerinden hem de arttırılmadan &ouml;nceki durumundan daha b&uuml;y&uuml;k olur;&nbsp;<br /> 3. Kendisinden bir miktar eksilen her şeyin geriye kalan kısmı &ouml;nceki durumundan daha azdır;&nbsp;<br /> 4. Nicelik bakımından sonlu olan iki cismin toplamları da sonludur;&nbsp;<br /> 5. Aynı cinsten olan iki şeyden k&uuml;&ccedil;&uuml;ğ&uuml; b&uuml;y&uuml;ğ&uuml;n&uuml; veya onun bir kısmını oluşturur;&nbsp;<br /> 6. Sonlu olan sonsuz olamaz.</p> <p>El-Kindi &ldquo;Ris&acirc;let&uuml;&rsquo;l-ib&acirc;neʿan s&uuml;c&ucirc;di&rsquo;l-cirmi&rsquo;l-aḳs&acirc; ve ṭ&acirc;ʿatih&icirc; li&rsquo;ll&acirc;hi teʿ&acirc;l&acirc;&rdquo; adlı eserinde sonsuzluk konusundaki g&ouml;r&uuml;şlerini, &ldquo;Ağa&ccedil;lar ve yıldızlar secde eder&rdquo; (er-Rahm&acirc;n 55/6) &acirc;yetini yorumlamak &uuml;zere kaleme almaktadır.</p> <p>Kindi ayrıca ışığın yayılma ve yansıması ile yakan, yanan aynalar ve bunların yapımını konu alan eserleriyle bu alanın ilki sayılmaktadır.&nbsp;</p> <p>Bazı modern araştırmacılara g&ouml;re en &ouml;nemlisi, bileşik ila&ccedil;ların yapımıyla ilgili olmak &uuml;zere Kind&icirc;&rsquo;ye ait 22 adet tıp risalesi tespit etmişlerdir. Kind&icirc; tıpta ve eczacılıkta devrim sayılabilecek kendisine has yeni fikirler ortaya atmıştır.</p> <p><br /> Kind&icirc;, ilk olarak, &ldquo;Bileşik İla&ccedil;ların Kuvvetlerinin Bilgisi&rdquo; adlı eserinde, bir hastalığı iyileştireceği d&uuml;ş&uuml;n&uuml;len ve birden &ccedil;ok maddenin karışımından oluşacak bileşik ilacın, maddelerin karışım oranlarının belirlenmesinin gerekliliği &uuml;zerinde durmuştur.</p> <p><br /> Kind&icirc; &ccedil;ok &ouml;nemli bir konu da &ouml;ne &ccedil;ıkarak, aynı ilaca bedenlerin farklı tepkiler vermesini bilime kazandırmıştır. Aynı ila&ccedil;̧ bir bedeni iyileştirirken, diğer bir bedeni tam olarak iyileştirmeyeceğini ortaya koymaktadır.</p> <p><br /> B&uuml;t&uuml;n bu &ccedil;alışmaları kısaca &ouml;zetleyecek olursak tıp dışında felsefe alanında 22, astronomi alanında 16, matematik alanında 14, geometri alanında 32, musiki alanında 7 başlıca eseri ile tanından bir islam bilim adamıdır.</p> <p><br /> 25.12.2020&nbsp;<br /> Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu</p>
Ekleme Tarihi: 25 Aralık 2020 - Cuma

İSLAM BİLİM ADAMLARI EL-KİNDî

<p>Kind&icirc;&lsquo;ye g&ouml;re pas ve kirden temizlenip arınan insanın nefsinde varlığa ait b&uuml;t&uuml;n bilgi formları belirmeye başlar. Kind&icirc;, &ouml;zellikle insanın akıl erdiremediği konularda vahyin kılavuzluğunun gerekli olduğunu g&ouml;rm&uuml;şt&uuml;r.&nbsp;<br /> El-Kindi&lsquo;ye g&ouml;re bir filozofun, varlık hakkında araştırma yapmak ve bilgi edinmek i&ccedil;in d&ouml;rt soru sorması gerekmektedir. Bunlar, &ldquo;var mıdır, nedir, nasıldır ve ni&ccedil;indir?&rdquo; sorularıdır.</p> <p>Filozof Kindi, kendi d&ouml;neminde &acirc;lemin ezel&icirc; olduğunu savunan materyalistlere karşı, &ldquo;onun Allah&rsquo;ın h&uuml;r ve mutlak iradesinin bir sonucu olarak yoktan yaratıldığını&rdquo;, bir&ccedil;ok eserinde aksiyomatik (bed&icirc;h&icirc;) hipotezlerden hareketle ispata &ccedil;alışır.</p> <p>Kindi, &Ouml;klid&rsquo;den beri bilinen aksiyomları &acirc;lemin yaratılmışlığını sonsuz bir niceliğin imk&acirc;nsız olduğu ilkesine dayandırarak ispatlar. Buna g&ouml;re,&nbsp;<br /> 1. Birbirinden b&uuml;y&uuml;k olmayan aynı cinsten nicelikler eşittir;&nbsp;<br /> 2. Eşitlerden birinin miktarı arttırılınca hem diğer eşitlerinden hem de arttırılmadan &ouml;nceki durumundan daha b&uuml;y&uuml;k olur;&nbsp;<br /> 3. Kendisinden bir miktar eksilen her şeyin geriye kalan kısmı &ouml;nceki durumundan daha azdır;&nbsp;<br /> 4. Nicelik bakımından sonlu olan iki cismin toplamları da sonludur;&nbsp;<br /> 5. Aynı cinsten olan iki şeyden k&uuml;&ccedil;&uuml;ğ&uuml; b&uuml;y&uuml;ğ&uuml;n&uuml; veya onun bir kısmını oluşturur;&nbsp;<br /> 6. Sonlu olan sonsuz olamaz.</p> <p>El-Kindi &ldquo;Ris&acirc;let&uuml;&rsquo;l-ib&acirc;neʿan s&uuml;c&ucirc;di&rsquo;l-cirmi&rsquo;l-aḳs&acirc; ve ṭ&acirc;ʿatih&icirc; li&rsquo;ll&acirc;hi teʿ&acirc;l&acirc;&rdquo; adlı eserinde sonsuzluk konusundaki g&ouml;r&uuml;şlerini, &ldquo;Ağa&ccedil;lar ve yıldızlar secde eder&rdquo; (er-Rahm&acirc;n 55/6) &acirc;yetini yorumlamak &uuml;zere kaleme almaktadır.</p> <p>Kindi ayrıca ışığın yayılma ve yansıması ile yakan, yanan aynalar ve bunların yapımını konu alan eserleriyle bu alanın ilki sayılmaktadır.&nbsp;</p> <p>Bazı modern araştırmacılara g&ouml;re en &ouml;nemlisi, bileşik ila&ccedil;ların yapımıyla ilgili olmak &uuml;zere Kind&icirc;&rsquo;ye ait 22 adet tıp risalesi tespit etmişlerdir. Kind&icirc; tıpta ve eczacılıkta devrim sayılabilecek kendisine has yeni fikirler ortaya atmıştır.</p> <p><br /> Kind&icirc;, ilk olarak, &ldquo;Bileşik İla&ccedil;ların Kuvvetlerinin Bilgisi&rdquo; adlı eserinde, bir hastalığı iyileştireceği d&uuml;ş&uuml;n&uuml;len ve birden &ccedil;ok maddenin karışımından oluşacak bileşik ilacın, maddelerin karışım oranlarının belirlenmesinin gerekliliği &uuml;zerinde durmuştur.</p> <p><br /> Kind&icirc; &ccedil;ok &ouml;nemli bir konu da &ouml;ne &ccedil;ıkarak, aynı ilaca bedenlerin farklı tepkiler vermesini bilime kazandırmıştır. Aynı ila&ccedil;̧ bir bedeni iyileştirirken, diğer bir bedeni tam olarak iyileştirmeyeceğini ortaya koymaktadır.</p> <p><br /> B&uuml;t&uuml;n bu &ccedil;alışmaları kısaca &ouml;zetleyecek olursak tıp dışında felsefe alanında 22, astronomi alanında 16, matematik alanında 14, geometri alanında 32, musiki alanında 7 başlıca eseri ile tanından bir islam bilim adamıdır.</p> <p><br /> 25.12.2020&nbsp;<br /> Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu</p>
Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve haber111.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.